Είναι μικρό το ποίμνιο της ιεραποστολικής-μαρτυρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Τσεχία και τη Σλοβακία, αλλά το μήνυμα της Ορθοδοξίας γίνεται όλο και περισσότερο δεκτό στις χώρες αυτές, με αποτέλεσμα να βαπτίζονται οικογένειες ολόκληρες, οι μεγάλοι και τα παιδιά. Η Εκκλησία αυτή στερείται μέσων και οικονομικών πόρων, τα στελέχη της όμως έχουν το ζήλο της πίστης και κηρύσσουν το μήνυμά της με το παράδειγμα και με τις σωστές εκκλησιαστικές τελετές, γι’ αυτό και το μήνυμα έχει ανταπόκριση.
Τα ανωτέρω επισημαίνει ο Αρχιεπίσκοπος Πράγας και πασών χωρών Τσεχίας και Σλοβακίας Χριστοφόρος, που βρέθηκε στην Καλαμάτα για περίπου ένα 24ωρο και ιερούργησε με την κανονική άδεια του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, ανταποδίδοντας επίσκεψη της ενορίας της Αναλήψεως Καλαμάτας. Ο ελληνομαθής και αγαπών την Ελλάδα κ. Χριστοφόρος (έχει λάβει διδακτορικό στη χώρα μας), μιλά στο «Θ» και τονίζει πως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα στην περιοχή της δικαιοδοσίας του είναι αυτό της Ουνίας. Με τη λέξη αυτή περιγράφεται μια ανώμαλη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η οποία επιτρέπει σε πιστούς της να διατηρούν το ελληνικό ορθόδοξο τυπικό αναγνωρίζοντας όμως ως εκκλησιαστική τους Αρχή τον Πάπα. Αυτοί αυτοαποκαλούνται «Ελληνοκαθολικοί», για να εκμεταλλευτούν την αίγλη που ο τίτλος «Έλληνας» εξακολουθεί να έχει, οδηγώντας σε πολλές δυσκολίες τους πιστούς και την Εκκλησία.
Με σπουδές πολιτικού μηχανικού και ενώ είναι καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πρέσοφ, ο κ. Χριστοφόρος παλεύει για την Ορθοδοξία στην Τσεχία και Σλοβακία και ζητεί τη βοήθεια των Ελλήνων, που ήδη την έχουν δώσει για την ανέγερση εκκλησιών και μοναστηριών (επί κομμουνισμού ήταν απαγορευμένα) και για την οποία είναι ευγνώμων. Τη βοήθειά μας, όπως και πριν τόσους αιώνες, όταν Έλληνες, οι μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος κήρυξαν το Χριστιανισμό στην περιοχή του.
Όσα πολύ ενδιαφέροντα μας είπε, ακολουθούν:
«Η Εκκλησία μας είναι αυτοκέφαλη Εκκλησία των χωρών Τσεχίας και Σλοβακίας. Η κανονική έκταση είναι δύο χώρες. Είμαστε μέλη της ΕΟΚ και οι δύο χώρες και έχουμε δύο πρωτεύουσες, όμως ως Ορθόδοξοι είμαστε ενωμένοι. Αυτό είναι ένα πολύ θετικό στοιχείο, διότι δεν χωρίσαμε όπως χώρισε η πολιτική ηγεσία μας, μείναμε ενωμένοι.
Δεν είμαστε πάρα πολλοί, είμαστε το σύνολο 150.000 Ορθόδοξοι χριστιανοί. Στην Τσεχία (πληθυσμός 10 εκατομμύρια) είμαστε παντού και στη Σλοβακία (πληθυσμός 5 εκατομμύρια) είμαστε πιο μαζεμένοι στην ανατολή της Σλοβακίας, στις πόλεις Πρέσοφ και Κόσιτσε. Η πόλη Πρέσοφ είναι μια σπουδαία πόλη για μας γιατί έχουμε και Πανεπιστήμιο, είναι κρατικό το Πανεπιστήμιο, εμείς έχουμε Θεολογική Σχολή.
- Οι κληρικοί πόσοι είναι;
- Έχουμε 4 Μητροπόλεις, μία είναι η Αρχιεπισκοπή Πράγας. Σύνολο κληρικών είναι γύρω στους 130. Οι επίσκοποι είναι 5, έχουμε και ένα βοηθό επίσκοπο στη Σλοβακία.
Ιεραποστολική Εκκλησία
- Χαρακτηρίσατε λίγο πριν την Εκκλησία σας ιεραποστολική. Γιατί;
- Διότι ζούμε σ’ ένα περιβάλλον όπου οι περισσότεροι είναι ετερόδοξοι. Στη Τσεχία και Σλοβακία είναι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όμως έχουμε και τους λεγόμενους Ουνίτες, πολλούς. Μας δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα διότι φαίνονται Ορθόδοξοι και δεν είναι Ορθόδοξοι. Είναι γραμμένοι ως Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία του Βυζαντινού Ρυθμού, όμως παρουσιάζονται ως Ελληνοκαθολικοί, δηλαδή χρησιμοποιούν το όνομα «Έλληνες». Για μας είναι αυτό πολύ λυπηρό διότι δεν έχουν με Ελλάδα και Ορθοδοξία ελληνική καμία σχέση. Εκμεταλλεύονται με αυτό τον τρόπο την αγάπη μας και τον σεβασμό, των Τσέχων και Σλοβάκων, προς την ελληνική παιδεία και ιστορία. Εδώ είναι το «καυτό» πρόβλημα.
Εμείς πρέπει να αποδείξουμε ότι αυτό είναι μεγάλο λάθος, ότι οι Έλληνες είναι Ορθόδοξοι και εδώ είναι μόνο η ονομασία που μας κάνει αυτό το πρόβλημα.
«Να γίνει φανερό ότι αυτοί
δεν είναι Ορθόδοξοι»
Αυτή η Εκκλησία που λέγεται σ΄εμάς Ελληνοκαθολική δημιουργεί πολλά μπερδέματα. Αν θέλουμε σοβαρά να προχωρήσουμε σε διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς, αυτοί πρέπει να κάνουν κάποιες ενέργειες. Να γίνει φανερό ότι αυτοί δεν είναι Ορθόδοξοι. Να μην τους αφήνουν να κυκλοφορήσουν με δικά μας άμφια.
- Έχουν πάρει και ναούς ορθόδοξους οι Ουνίτες;
- Αυτό ήταν στο παρελθόν. Μας πήραν περίπου 120 ναούς. Διότι ήταν γραμμένες στον κατάλογο των ιδιοκτησιών ως ουνιτικές εκκλησίες κι εμείς μείναμε χωρίς εκκλησίες, λειτουργούσαμε στα νεκροταφεία, σε ειδικούς χώρους των πιστών. Σε σχεδόν 20 χρόνια κάναμε 100 εκκλησίες δικές μας, καινούργιες.
Έργο πολιτικής
Αυτή η λεγομένη Εκκλησία (σ.σ. των Ουνιτών) είναι έργο πολιτικής και όταν γίνεται κάποιο πολιτικό θέμα αμέσως είναι θέμα και της Ουνίας, διότι ιδρύθηκε σε μας η Εκκλησία αυτή με τη Μαρία-Θηρεσία, την αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας και από εκεί και πέρα ήταν μια πολιτική πράξη που συνεχίζεται.
Διαρκής μαρτυρία
- Είσαστε δηλαδή σε μια διαρκή προσπάθεια να δώσετε μαρτυρία της Ορθοδοξίας.
- Ακριβώς. Αυτό είναι το κύριο θέμα μας. Στην Πράγα, στην Τσεχία, οι περισσότεροι κάτοικοι είναι χωρίς εκκλησία -όχι χωρίς πίστη, δεν μπορούμε να το πούμε αυτό- όμως δεν είναι μέλη κάποιας συγκεκριμένης εκκλησίας και αυτούς μπορούμε να τους κερδίσουμε με έναν τρόπο σωστής ιεραποστολής.
Βαπτίζονται οικογένειες
- Δέχεται ο κόσμος το μήνυμα της Ορθοδοξίας στην Τσεχία και τη Σλοβακία; Υπάρχουν άνθρωποι που προσέρχονται στην Εκκλησία για να κατηχηθούν και να βαπτιστούν;
- Το έργο το ιεραποστολικό κυρίως το κάνουμε στις εκκλησίες μας. Προσπαθούμε να κάνουμε σωστές λειτουργίες και όταν έρχονται άνθρωποι και δείχνουν ενδιαφέρον, μένουν μετά στα κατηχητικά, έχουμε κάποιες ελεύθερες συζητήσεις με τον κόσμο που δεν είναι Ορθόδοξοι. Μετά τους δεχόμεθα ως κατηχούμενους, για ορισμένο χρονικό διάστημα και τους βαφτίζουμε. Έχουμε προσκυνήματα, αυτό μας βοηθάει πάρα πολύ να μας γνωρίζουν οι άνθρωποι, κάνουμε τακτικά προσκυνήματα σε διάφορα μέρη της Τσεχίας όπου έζησαν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, η Αγία Λουντμίλα η πρώτη μάρτυρας που μαρτύρησε το 10ο αιώνα. Εκεί μας γνωρίζουν οι άνθρωποι.
Ο χαρακτήρας της ιεραποστολής δεν είναι επιτακτικός, διότι έχουμε και τους αιρετικούς. Το πολύ βασικό και σπουδαίο είναι να κάνουμε σωστές τελετές και οι κληρικοί να είναι έτοιμοι για να απαντήσουν σε ερωτήσεις των ανθρώπων οι οποίοι έχουν ενδιαφέρον. Εμείς τους περιμένουμε με ανοιχτή αγκαλιά.
- Έρχονται πολλοί; Πόσες βαπτίσεις έχετε το χρόνο;
- Εκατοντάδες, στην πρωτεύουσα μόνο!
- Και μεγάλων ανθρώπων;
- Και μεγάλων και μικρών, διότι υπάρχουν και οικογένειες που δεν είναι βαπτισμένες και βαπτίζουμε όλη την οικογένεια, όπως γράφει η Αγία Γραφή πολλές φορές, «όλος ο οίκος»!
«Δεν χωράμε στους ναούς»
Κάθε σχέση σωστή, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να είναι προσωπική. Εμείς βοηθάμε τους ανθρώπους να έχουν προσωπικές σχέσεις με το Δημιουργό, με το Θεό, με τους Αγίους.
- Είστε αισιόδοξος για την πορεία της Εκκλησίας;
- Είμαι διότι βλέπω ότι συνέχεια είμαστε περισσότεροι και περισσότεροι. Δεν χωράμε στους ναούς της Πράγας. Πρέπει να χτίσουμε καινούργιο μητροπολιτικό ναό διότι δεν χωράμε. Έχουμε 6 ναούς στην Πράγα και δεν χωράμε».
Του Κώστα Κοντοθανάση
Τα ανωτέρω επισημαίνει ο Αρχιεπίσκοπος Πράγας και πασών χωρών Τσεχίας και Σλοβακίας Χριστοφόρος, που βρέθηκε στην Καλαμάτα για περίπου ένα 24ωρο και ιερούργησε με την κανονική άδεια του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, ανταποδίδοντας επίσκεψη της ενορίας της Αναλήψεως Καλαμάτας. Ο ελληνομαθής και αγαπών την Ελλάδα κ. Χριστοφόρος (έχει λάβει διδακτορικό στη χώρα μας), μιλά στο «Θ» και τονίζει πως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα στην περιοχή της δικαιοδοσίας του είναι αυτό της Ουνίας. Με τη λέξη αυτή περιγράφεται μια ανώμαλη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η οποία επιτρέπει σε πιστούς της να διατηρούν το ελληνικό ορθόδοξο τυπικό αναγνωρίζοντας όμως ως εκκλησιαστική τους Αρχή τον Πάπα. Αυτοί αυτοαποκαλούνται «Ελληνοκαθολικοί», για να εκμεταλλευτούν την αίγλη που ο τίτλος «Έλληνας» εξακολουθεί να έχει, οδηγώντας σε πολλές δυσκολίες τους πιστούς και την Εκκλησία.
Με σπουδές πολιτικού μηχανικού και ενώ είναι καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πρέσοφ, ο κ. Χριστοφόρος παλεύει για την Ορθοδοξία στην Τσεχία και Σλοβακία και ζητεί τη βοήθεια των Ελλήνων, που ήδη την έχουν δώσει για την ανέγερση εκκλησιών και μοναστηριών (επί κομμουνισμού ήταν απαγορευμένα) και για την οποία είναι ευγνώμων. Τη βοήθειά μας, όπως και πριν τόσους αιώνες, όταν Έλληνες, οι μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος κήρυξαν το Χριστιανισμό στην περιοχή του.
Όσα πολύ ενδιαφέροντα μας είπε, ακολουθούν:
«Η Εκκλησία μας είναι αυτοκέφαλη Εκκλησία των χωρών Τσεχίας και Σλοβακίας. Η κανονική έκταση είναι δύο χώρες. Είμαστε μέλη της ΕΟΚ και οι δύο χώρες και έχουμε δύο πρωτεύουσες, όμως ως Ορθόδοξοι είμαστε ενωμένοι. Αυτό είναι ένα πολύ θετικό στοιχείο, διότι δεν χωρίσαμε όπως χώρισε η πολιτική ηγεσία μας, μείναμε ενωμένοι.
Δεν είμαστε πάρα πολλοί, είμαστε το σύνολο 150.000 Ορθόδοξοι χριστιανοί. Στην Τσεχία (πληθυσμός 10 εκατομμύρια) είμαστε παντού και στη Σλοβακία (πληθυσμός 5 εκατομμύρια) είμαστε πιο μαζεμένοι στην ανατολή της Σλοβακίας, στις πόλεις Πρέσοφ και Κόσιτσε. Η πόλη Πρέσοφ είναι μια σπουδαία πόλη για μας γιατί έχουμε και Πανεπιστήμιο, είναι κρατικό το Πανεπιστήμιο, εμείς έχουμε Θεολογική Σχολή.
- Οι κληρικοί πόσοι είναι;
- Έχουμε 4 Μητροπόλεις, μία είναι η Αρχιεπισκοπή Πράγας. Σύνολο κληρικών είναι γύρω στους 130. Οι επίσκοποι είναι 5, έχουμε και ένα βοηθό επίσκοπο στη Σλοβακία.
Ιεραποστολική Εκκλησία
- Χαρακτηρίσατε λίγο πριν την Εκκλησία σας ιεραποστολική. Γιατί;
- Διότι ζούμε σ’ ένα περιβάλλον όπου οι περισσότεροι είναι ετερόδοξοι. Στη Τσεχία και Σλοβακία είναι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όμως έχουμε και τους λεγόμενους Ουνίτες, πολλούς. Μας δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα διότι φαίνονται Ορθόδοξοι και δεν είναι Ορθόδοξοι. Είναι γραμμένοι ως Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία του Βυζαντινού Ρυθμού, όμως παρουσιάζονται ως Ελληνοκαθολικοί, δηλαδή χρησιμοποιούν το όνομα «Έλληνες». Για μας είναι αυτό πολύ λυπηρό διότι δεν έχουν με Ελλάδα και Ορθοδοξία ελληνική καμία σχέση. Εκμεταλλεύονται με αυτό τον τρόπο την αγάπη μας και τον σεβασμό, των Τσέχων και Σλοβάκων, προς την ελληνική παιδεία και ιστορία. Εδώ είναι το «καυτό» πρόβλημα.
Εμείς πρέπει να αποδείξουμε ότι αυτό είναι μεγάλο λάθος, ότι οι Έλληνες είναι Ορθόδοξοι και εδώ είναι μόνο η ονομασία που μας κάνει αυτό το πρόβλημα.
«Να γίνει φανερό ότι αυτοί
δεν είναι Ορθόδοξοι»
Αυτή η Εκκλησία που λέγεται σ΄εμάς Ελληνοκαθολική δημιουργεί πολλά μπερδέματα. Αν θέλουμε σοβαρά να προχωρήσουμε σε διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς, αυτοί πρέπει να κάνουν κάποιες ενέργειες. Να γίνει φανερό ότι αυτοί δεν είναι Ορθόδοξοι. Να μην τους αφήνουν να κυκλοφορήσουν με δικά μας άμφια.
- Έχουν πάρει και ναούς ορθόδοξους οι Ουνίτες;
- Αυτό ήταν στο παρελθόν. Μας πήραν περίπου 120 ναούς. Διότι ήταν γραμμένες στον κατάλογο των ιδιοκτησιών ως ουνιτικές εκκλησίες κι εμείς μείναμε χωρίς εκκλησίες, λειτουργούσαμε στα νεκροταφεία, σε ειδικούς χώρους των πιστών. Σε σχεδόν 20 χρόνια κάναμε 100 εκκλησίες δικές μας, καινούργιες.
Έργο πολιτικής
Αυτή η λεγομένη Εκκλησία (σ.σ. των Ουνιτών) είναι έργο πολιτικής και όταν γίνεται κάποιο πολιτικό θέμα αμέσως είναι θέμα και της Ουνίας, διότι ιδρύθηκε σε μας η Εκκλησία αυτή με τη Μαρία-Θηρεσία, την αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας και από εκεί και πέρα ήταν μια πολιτική πράξη που συνεχίζεται.
Διαρκής μαρτυρία
- Είσαστε δηλαδή σε μια διαρκή προσπάθεια να δώσετε μαρτυρία της Ορθοδοξίας.
- Ακριβώς. Αυτό είναι το κύριο θέμα μας. Στην Πράγα, στην Τσεχία, οι περισσότεροι κάτοικοι είναι χωρίς εκκλησία -όχι χωρίς πίστη, δεν μπορούμε να το πούμε αυτό- όμως δεν είναι μέλη κάποιας συγκεκριμένης εκκλησίας και αυτούς μπορούμε να τους κερδίσουμε με έναν τρόπο σωστής ιεραποστολής.
Βαπτίζονται οικογένειες
- Δέχεται ο κόσμος το μήνυμα της Ορθοδοξίας στην Τσεχία και τη Σλοβακία; Υπάρχουν άνθρωποι που προσέρχονται στην Εκκλησία για να κατηχηθούν και να βαπτιστούν;
- Το έργο το ιεραποστολικό κυρίως το κάνουμε στις εκκλησίες μας. Προσπαθούμε να κάνουμε σωστές λειτουργίες και όταν έρχονται άνθρωποι και δείχνουν ενδιαφέρον, μένουν μετά στα κατηχητικά, έχουμε κάποιες ελεύθερες συζητήσεις με τον κόσμο που δεν είναι Ορθόδοξοι. Μετά τους δεχόμεθα ως κατηχούμενους, για ορισμένο χρονικό διάστημα και τους βαφτίζουμε. Έχουμε προσκυνήματα, αυτό μας βοηθάει πάρα πολύ να μας γνωρίζουν οι άνθρωποι, κάνουμε τακτικά προσκυνήματα σε διάφορα μέρη της Τσεχίας όπου έζησαν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, η Αγία Λουντμίλα η πρώτη μάρτυρας που μαρτύρησε το 10ο αιώνα. Εκεί μας γνωρίζουν οι άνθρωποι.
Ο χαρακτήρας της ιεραποστολής δεν είναι επιτακτικός, διότι έχουμε και τους αιρετικούς. Το πολύ βασικό και σπουδαίο είναι να κάνουμε σωστές τελετές και οι κληρικοί να είναι έτοιμοι για να απαντήσουν σε ερωτήσεις των ανθρώπων οι οποίοι έχουν ενδιαφέρον. Εμείς τους περιμένουμε με ανοιχτή αγκαλιά.
- Έρχονται πολλοί; Πόσες βαπτίσεις έχετε το χρόνο;
- Εκατοντάδες, στην πρωτεύουσα μόνο!
- Και μεγάλων ανθρώπων;
- Και μεγάλων και μικρών, διότι υπάρχουν και οικογένειες που δεν είναι βαπτισμένες και βαπτίζουμε όλη την οικογένεια, όπως γράφει η Αγία Γραφή πολλές φορές, «όλος ο οίκος»!
«Δεν χωράμε στους ναούς»
Κάθε σχέση σωστή, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να είναι προσωπική. Εμείς βοηθάμε τους ανθρώπους να έχουν προσωπικές σχέσεις με το Δημιουργό, με το Θεό, με τους Αγίους.
- Είστε αισιόδοξος για την πορεία της Εκκλησίας;
- Είμαι διότι βλέπω ότι συνέχεια είμαστε περισσότεροι και περισσότεροι. Δεν χωράμε στους ναούς της Πράγας. Πρέπει να χτίσουμε καινούργιο μητροπολιτικό ναό διότι δεν χωράμε. Έχουμε 6 ναούς στην Πράγα και δεν χωράμε».
Του Κώστα Κοντοθανάση
