Ελεύθερη συμβίωση - Μόνο ένα σύμφωνο στη Μεσσηνία...

Από το 2008 άρχισε να ισχύει στη χώρα μας το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, έχοντας ένθερμους υποστηρικτές και ταυτόχρονα φανατικούς εχθρούς. Σήμερα, 2 χρόνια μετά, φαίνεται ότι σχεδόν έχει ξεχασθεί.
Μπορεί στην πρωτεύουσα να υπάρχει ενδιαφέρον από ορισμένα ζευγάρια, στην περιφέρεια όμως δεν ισχύει το ίδιο. Στη Μεσσηνία όλο αυτό το χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ληξιαρχείου, έχουν συναφθεί όλα κι όλα 2 σύμφωνα ελεύθερης συμβίωσης. Εξ αυτών μόνο το 1 είναι ακόμα σε ισχύ, αφού το δεύτερο ζευγάρι παντρεύτηκε.
«Η αλήθεια είναι ότι ο θεσμός του συμφώνου είναι ξένος με τα ήθη και τα έθιμα στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολλά ζευγάρια που..............


συμβιώνουν ελεύθερα, αλλά αν αποφασίσουν κάτι πιο νόμιμο, τότε παντρεύονται!», σχολιάζει σχετικά ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας Κώστας Μαργέλης.

Δεν το προτιμούν
Το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης δίνει σε ζευγάρια τη δυνατότητα μιας εναλλακτικής μορφής μόνιμης συμβίωσης. Στην ουσία, πρόκειται για μια συμβολαιογραφική πράξη που καθιστά δύο ανθρώπους συζύγους, με όλα σχεδόν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, αλλά και με μια σημαντική διαφορά. Έχουν τη δυνατότητα να χωρίσουν, αποφεύγοντας τη διαδικασία του διαζυγίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης λύνεται αυτοδικαίως, αν ο ένας από τους δύο παντρευτεί με τρίτο πρόσωπο ή αν το ένα μέρος δηλώσει με συμβολαιογραφική πράξη την επιθυμία του να ακυρωθεί, με την προϋπόθεση ότι η δήλωση θα κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή και στο άλλο μέρος.
Παρά ταύτα και το γεγονός ότι υπήρξαν υποστηρικτικές, όταν προωθήθηκε ως νομοθετική ρύθμιση, τα ζευγάρια δεν προτιμούν τη σύναψη συμφώνου συμβίωσης. Όπως μαρτυρούν στη Μεσσηνία και οι συμβολαιογράφοι, όσοι έχουν απευθυνθεί σε αυτούς ρωτώντας για το σύμφωνο είναι περισσότερο από απορία και όχι γιατί ενδιαφέρονται πραγματικά.
Σύμφωνα με τον κ. Μαργέλη: «Η συμβίωση προσώπων διαφορετικού φύλου χωρίς γάμο εμφανίζεται στις σημερινές κοινωνίες με μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι στο παρελθόν. Ο λόγος που οδηγεί στην “ελεύθερη συμβίωση” είναι, κυρίως, η επιλογή πολλών ζευγαριών, που επιθυμούν μεν τη μόνιμη συμβίωση, αλλά σε πιο χαλαρή μορφή από αυτήν που γεννά ο γάμος. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το ποσοστό των γυναικών οι οποίες επιλέγουν να συμβιώσουν εκτός γάμου, έστω και μία φορά, στην ηλικιακή ομάδα 18-24 ετών, έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια. Ο γάμος, πάντως, αποτελεί όλο και συχνότερα την κατάληξη ενός προϋπάρχοντος μακροχρόνιου δεσμού, που έχει τη μορφή ελεύθερης συμβίωσης. Η ελεύθερη συμβίωση, χωρίς καμία νομική υποχρέωση, αποτελεί και στην Ελλάδα πλέον μία πραγματικότητα. Περίπου το 5% των παιδιών σήμερα στην Ελλάδα, με αυξητικές τάσεις, υπολογίζεται ότι προέρχονται από αυτές τις ελεύθερες συμβιώσεις, χωρίς κανενός είδους γάμου –θρησκευτικό ή πολιτικό. Σύμφωνα με υπολογισμούς, τα παιδιά που γεννήθηκαν εκτός γάμου τα τελευταία έτη ξεπερνούν τα 120.000, ενώ μείζονα προβλήματα, που χρήζουν νομοθετικής αντιμετώπισης, αποτελούν πλέον οι απροστάτευτες γυναίκες, μετά από χρόνια ελεύθερης συμβίωσης, και γενικά οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι οποίες φθάνουν σε αρκετές χιλιάδες και συνεχώς αυξάνονται».
Κατά τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου, η αξία του θρησκευτικού γάμου είναι και παραμένει ασύγκριτη και μαζί με τον πολιτικό γάμο αποτελούν την καλύτερη επιλογή για τα ζευγάρια που θέλουν να δημιουργήσουν οικογένεια, με όλες τις νομικές, οικονομικές και κοινωνικές εγγυήσεις και προστασίες.

Δεν κλονίζεται η αξία του γάμου
Σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης μπορούν να συνάψουν μόνο πρόσωπα διαφορετικού φύλου. Σκοπός του είναι να θέσει ένα νομικό πλαίσιο και να ρυθμίσει συστηματικά αυτή τη μορφή συμβίωσης, οριοθετώντας με τρόπο σαφή τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις των συμβιούντων προσώπων. «Οι ρυθμίσεις του», λέει ο κ. Μαργέλης, «έχουν ως αφετηρία την αρχή ότι στην ελεύθερη συμβίωση επικρατεί η ελευθερία της βούλησης των προσώπων και όχι ο θεσμικός χαρακτήρας, όπως συμβαίνει στο γάμο. Άμεση συνέπεια της παραδοχής αυτής είναι ο αμιγώς συμβατικός τύπος που απαιτείται για την κατάρτιση του “συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης”, η δυνατότητα που αναγνωρίζεται στα μέρη να ρυθμίσουν συμβατικά τις περιουσιακές τους σχέσεις και το ελευθέρως διαλυτό του συμφώνου. Ταυτόχρονα, όμως, το σχέδιο νόμου κατοχυρώνει την προστασία των τέκνων που γεννώνται από το ζεύγος των συντρόφων (πατρότητα, επώνυμο, γονική μέριμνα) και το κληρονομικό δικαίωμα του επιζώντος συντρόφου, εισάγοντας έτσι τις μόνες ρυθμίσεις υποχρεωτικού χαρακτήρα που κείνται εκτός της πρωτοβουλίας των συμβιούντων προσώπων. Από τη νομοθετική αντιμετώπιση της ελεύθερης συμβίωσης προκύπτει με σαφήνεια ότι αυτή αποτελεί ένα καθεστώς διαφορετικό από το γάμο. Πρόκειται για μία εναλλακτική μορφή μόνιμης συμβίωσης και όχι για μία μορφή “χαλαρού” γάμου. Αυτό σημαίνει ότι δε θίγεται ούτε κλονίζεται στο ελάχιστο η αξία του γάμου ως θεσμού, του οποίου η σύναψη, οι έννομες συνέπειες και η λύση υπάγονται σε τελείως διαφορετικούς κανόνες αναγκαστικού δικαίου και ο οποίος εξακολουθεί να ενδιαφέρει το ίδιο σοβαρά την Πολιτεία και το κοινωνικό σύνολο».


Της Βίκυς Βετουλάκη - Εφημερίδα "ΘΑΡΡΟΣ"