Με αφρό ή χωρίς-ζήτημα γούστου- η μπίρα είναι σωστή απόλαυση, όταν πίνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο.
Και βέβαια όπως οι φανατικοί εραστές του κρασιού, έτσι και οι φίλοι της μπίρας γνωρίζουν τις κατάλληλες οδηγίες για τη συντήρηση, το σερβίρισμα και τη γευσιγνωσία.
Παγωμένη απόλαυση
Το savoir vivre της μπίρας
-Με αφρό ή χωρίς-ζήτημα γούστου- η μπίρα είναι σωστή απόλαυση όταν πίνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο. Και βέβαια όπως οι φανατικοί εραστές του κρασιού, έτσι και οι φίλοι της μπίρας γνωρίζουν τις κατάλληλες οδηγίες για τη συντήρηση, το σερβίρισμα και τη γευσιγνωσία. Σε αντίθεση με το κρασί όσο πιο φρέσκια είναι η μπίρα τόσο καλύτερα. Ελάχιστες μπίρες μπορούν να παλαιωθούν, ενώ οι Lager και οι Pilsner πρέπει να καταναλώνονται μέσα σε 12 μήνες. Μερικές μοναστηριακές μπορούν να μείνουν ως και δύο χρόνια. Το μέρος όπου θα φυλάξετε τις μπίρες πρέπει να είναι καθαρό, χωρίς υγρασία, άσχημες μυρωδιές και δυνατό φωτισμό, καθώς όλοι παραπάνω παράγοντες μπορούν να αλλοιώσουν τόσο το χρώμα όσο και τη γεύση τους. Οι φιάλες με μεταλλικό πώμα πρέπει να αποθηκεύονται όρθιες, ενώ αυτές που έχουν πώμα και φελλό πρέπει να αποθηκεύονται πλαγιασμένες. Το σωστό ποτήρι αναδεικνύει το άρωμα και τη γεύση κάθε μπίρας και είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μπορούμε να την απολαύσουμε καλύτερα από το μπουκάλι ή το κουτάκι. Δεν πρέπει να τοποθετούμε τα ποτήρια της μπίρας στον καταψύκτη, αλλά ούτε και τα μπουκάλια ή τα κουτάκια, έστω και για λίγο, γιατί η απότομη ψύξη μπορεί να προκαλέσει κρυστάλλωση και να θολώσει τον αφρό της. Εκτός από το ποτήρι μεγάλο ρόλο λοιπόν παίζει και η θερμοκρασία.
Για μερικά βασικά είδη μπίρας είναι σωστές θερμοκρασίες σερβιρίσματος είναι οι εξής:
-Lager: Ξανθιά μπίρα χαμηλής ζύμωσης, είδος αυτό αντιπροσωπεύει το 90% της παγκόσμιας παραγωγής μπίρας. Πίνεται στους 9 βαθμούς Κελσίου.
-Ale: Μπίρες ταχείας ζύμωσης με φρουτώδες άρωμα. Πίνονται στους 12-13 βαθμούς Κελσίου.
-Weissbiers: Σταρένιες μπίρες με ανοιχτό χρώμα και καμιά φορά πιο θολό χρώμα. Πίνονται στους 9-12 βαθμούς Κελσίου.
-Pilsner: Ξανθές μπίρες με εντονότερη γεύση λυκίσκου. Πίνονται στους 9 βαθμούς Κελσίου.
-Μοναστηριακές: Πίνονται στους 9-10 βαθμούς Κελσίου.
Ξανθές ή μελαχρινές;
-Οι διαφορές, ανάμεσα στις μπίρες, καθορίζονται από τη σύνθεση των δημητριακών που θα βυνοποιηθούν, την ποσότητα του λυκίσκου και φυσικά -όπως παραδέχονται οι γνώστες και οι ζυθοποιοί- από την ποιότητα νερού, που θα χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή τους. Η διάρκεια της ζύμωσης, οι τύποι της μαγιάς και οι θερμοκρασίες, στις οποίες γίνεται η ζύμωση, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού χαρακτήρα της μπίρας. Οι μελαχρινές ή μαύρες μπίρες αποκτούν το σκούρο χρώμα τους, επειδή οι παραγωγοί τους καβουρντίζουν το βυνοποιημένο κριθάρι, πριν να προχωρήσουν στη ζυθοποίηση. Συνήθως, οι μαύρες μπίρες είναι πιο δυνατές. Όμως, υπάρχουν πλέον μαύρες μπίρες με λιγότερο αλκοόλ, -γύρω στους 5 βαθμούς- και ξανθές με υψηλότερο αλκοολικό βαθμό. Οι άσπρες μπίρες, προέλευσης Βελγίου ζυθοποιούνται, συνήθως, με βύνη που προέρχεται από σιτάρι και είναι πιο χλωμές. Συχνά, μάλιστα, αρωματίζονται με κάποιο μπαχαρικό (π.χ. κύμινο ή κόλιαντρο).
Tο λεξιλόγιο της μπίρας
-Lager: Μπίρα χαμηλής ζύμωσης, συνήθως ξανθιά με γεμάτη γεύση και άρωμα λυκίσκου
-Light: Ελαφριά μπίρα με λίγο αλκοόλ (0,5% ή 3,5 %) και διακριτικό άρωμα
-Pils: Ξανθιά μπίρα χαμηλής ζύμωσης με φίνα πικρή γεύση και ξερό τελείωμα
-Εξωτική: Ελαφριά και απαλή μπίρα με άρωμα "καραϊβικής" και ξανθό χρώμα
-Bock: Δυνατή μαύρη μπίρα από καβουρντισμένη βύνη κριθαριού με περιεκτικότητα αλκοόλ 7%
-Kirin: Γλυκόπικρη μπίρα από ρύζι που έλκει την καταγωγή της από την Ιαπωνία
-Red Ale: υποκατηγορία των ale μπιρών που χαρακτηρίζεται από το κόκκινο χρώμα που της προσδίδει η παραδοσιακή βύνη της Βιέννης
-Stout: Πολύ μαύρη, υψηλής ζύμωσης μπίρα, από καβουρντισμένη βύνη με απαλή και ξηρή γεύση
-Weiss: Μπίρα με έντονη την παρουσία του σιταριού στη σύσταση της. Έχει θολό χρώμα, φρουτώδες άρωμα και ελάχιστα πικρή γεύση
-Trappist: Μοναστηριακές μπίρες με ονομασία προέλευσης, αφού τον όρο Trappist μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν μόνο έξι μοναστήρια στον κόσμο.
Σύμφωνα με την παράδοση αρωματίζονται με διάφορα μπαχαρικά όπως κορίανδρο, κύμινο, πιπερόριζα κ.α.
-Draught: Η μπίρα που σερβίρεται στο ποτήρι. Ονομάζεται και pression (πίεση, στα γαλλικά) γιατί βρίσκεται υπό πίεση στο βαρελάκι που συνδέεται με τις κάνουλες του μπαρ.
Γευστική αρμονία
Λένε πώς η μπίρα είναι το πιο δημοκρατικό ποτό, γιατί η απόλαυση δεν απαιτεί ούτε ιδιαίτερες γνώσεις, ούτε την τελετουργία του κρασιού. Είναι σχετικά φτηνή και προσιτή σε όλους. Μπορούμε να την απολαύσουμε σε ακριβό εστιατόριο, γιαπωνέζικο σούσι μπαρ, παραδοσιακή ταβέρνα, αλλά και με ένα σουβλάκι στα όρθια.Όμως, υπάρχουν κάποιοι κανόνες για ν΄ απολαύσει κανείς τη μπίρα του κι αυτούς δεν θα πρέπει να τους παραβλέψουμε.
Σε αντίθεση με το κρασί, όσο πιο φρέσκια είναι η μπίρα, τόσο καλύτερα -οι Lager και οι Pilsner θα πρέπει να καταναλώνονται μέσα σε 12 μήνες. Ελάχιστες μπίρες μπορούν να παλαιωθούν -μερικές, μόνον, μοναστηριακές μπορούν να παραμείνουν ως και δύο χρόνια, πριν να καταναλωθούν. Το μέρος, όπου θα φυλάξετε τις μπίρες πρέπει να είναι καθαρό, χωρίς υγρασία, άσχημες μυρωδιές και δυνατό φωτισμό, καθώς όλοι παραπάνω παράγοντες μπορούν να αλλοιώσουν τόσο το χρώμα όσο και τη γεύση τους. Οι φιάλες με μεταλλικό πώμα θα πρέπει να αποθηκεύονται όρθιες, ενώ αυτές που έχουν πώμα και φελλό θα πρέπει να αποθηκεύονται πλαγιασμένες.
Το ποτήρι κάνει τη διαφορά
Το σωστό ποτήρι αναδεικνύει το άρωμα και τη γεύση κάθε μπίρας και είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μπορούμε να την απολαύσουμε καλύτερα από το μπουκάλι ή το κουτάκι. Πίνοντας τη μπίρα μας σε ποτήρι μπορούμε να ελέγχουμε τον αφρό της και να απολαμβάνουμε το χρώμα της. Ωστόσο, το πώς πίνεται η μπίρα ήταν θέμα που απασχολούσε τους φανατικούς της φίλους από πολύ παλιά. Οι σουμέριοι έπιναν τη μπίρα τους με καλαμάκι από το βαρέλι, κάτι που γίνεται μέχρι τις μέρες σε ένα νησί της Ισπανίας. Στο πέρασμα των χρόνων τα δοχεία στα οποία έπιναν τη μπίρα ήταν πολλά και διαφορετικά. Aλλοτε ήταν κέρατα ζώων, άλλοτε πάλι κούπες από ξύλο ή χαλκό. Ιδιαίτερα δημοφιλείς ήταν οι κεραμικές κούπες με τις όμορφες παραστάσεις που πωλούνται μέχρι και σήμερα στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Από τα μέσα του 19ου αιώνα ξεκίνησαν να πίνουν μπίρα από γυάλινα ποτήρια. Ήταν την εποχή που έγιναν διάσημες οι lager μπίρες της Γερμανίας και οι τσέχικες pilsener. Αν μπείτε σε μια γερμανική μπιραρία θα ζαλιστείτε από τα διαφορετικά είδη και τα ποτήρια που ταιριάζουν σε κάθε ένα από αυτά. Aλλα ψηλά που μοιάζουν με σωλήνα, άλλα με πόδι και μακριά, άλλα στρογγυλά και κοντόχοντρα. Μη νομίζετε ότι η διαφορετικότητα των ποτηριών οφείλεται μόνο σε μια ελιτίστικη πρόταση. Κάθε ζυθοποιός επιλέγει το ποτήρι που αναδεικνύει τη δική του μπίρα με τον καλύτερο τρόπο. Έτσι, υπάρχουν μπίρες που ο αφρός τους σχηματίζεται καλύτερα σε ποτήρι που μοιάζει με κλειστή τουλίπα, άλλες που πρέπει να πίνονται σε ποτήρια ψηλά σωλήνα. Μάλιστα, αν μιλήσετε με παθιασμένους ζυθοποιούς θα σας μιλήσουν για το στέμμα της μπίρας τους (την κορόνα που σχηματίζει ο αφρός της) και το πόσο σημαντική είναι η παρουσία του, αλλά και για το πώς ξετυλίγεται το άρωμα του λυκίσκου από το κατάλληλο δοχείο. Η επιλογή του σωστού ποτηριού λοιπόν επιβάλλεται όχι μόνο για αισθητικούς λόγους, αλλά κυρίως για πρακτικούς γευσιγνωστικούς. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε πως οι περισσότερες ale σερβίρονται σε pints -ποτήρια με ευθείες πλευρές και διάμετρο στομίου ελαφρώς μικρότερη από τη διάμετρο του κορμού, ενώ οι βελγικές ale σερβίρονται σε ποτήρι "τουλίπα" και μάλιστα κολονάτο. Οι Wheat μπίρες σε πολύ ψηλά ποτήρια με στόμιο που κλείνει στο τέλος και οι lager σε ψηλό ποτήρι που λεπταίνει προς τα κάτω όπως και οι pilsener. Υπάρχει μια συνήθεια που έχει καθιερωθεί όσον αφορά στο σερβίρισμα της μπίρας και δεν είναι σωστή. Το να τοποθετούμε τα ποτήρια της μπίρας στον καταψύκτη είναι λάθος. Δεν πρέπει ποτέ να βάζουμε τα μπουκάλια ή τα κουτάκια στην κατάψυξη έστω και για λίγο, γιατί η απότομη ψύξη μπορεί να προκαλέσει κρυστάλλωση και να θολώσει τον αφρό της. Μπορούμε όμως να έχουμε πλύνει με παγωμένο νερό για να φέρουμε το ποτήρι σε ανάλογη θερμοκρασία μ' αυτή της μπίρας.
Το σωστό σερβίρισμα
Εκτός από το είδος του ποτηριού και τη σωστή θερμοκρασία παίζει σημαντικό ρόλο και το σερβίρισμα. Κρατήστε λοξά το μπουκάλι και ακουμπήστε το λαιμό του στα χείλη του ποτηριού. Γεμίστε το σιγά μέχρι να σχηματιστεί ένα στενό στρογγυλό δαχτυλίδι αφρού στο πάνω μέρος. Αφήστε το ποτήρι να σταθεί για να ανέβει ο αφρός επάνω. Αν επιθυμείτε περισσότερο αφρό ακολουθείστε την ίδια τακτική, αλλά αδειάστε το περιεχόμενο του μπουκαλιού γρήγορα.
Νόστιμες συζυγίες
Αντίθετα με ότι ίσως πιστεύετε, κάθε μπίρα συνοδεύει άλλο είδος εδέσματος.
Τα ορεκτικά ταιριάζουν με μια lambic.
Τα λουκάνικα με μια σκουρόχρωμη βαυαρική ή μια τσέχικη μπίρα.
Τα ψάρια συνοδεύονται από μια pilsner ή μια golden lager, ενώ τα θαλασσινά και τα οστρακοειδή από μια stout.
Σερβίρετε με το κοτόπουλο μια lager, με το μοσχάρι μια ale και με τις μοναστηριακές μια ποικιλία τυριών.
Στην κουζίνα
Στις χώρες της Μεσογείου η μπίρα χρησιμοποιείται, κυρίως, ως συστατικό σε κουρκούτι, για το τηγάνισμα λαχανικών ή ψαριών.
Και αυτό γιατί η μαγιά της μπίρας βοηθάει το κουρκούτι να φουσκώσει στο καυτό λάδι και να γίνει τραγανό.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλές συνταγές με μπίρα, με πιο διάσημες τις σάλτσες και τις σούπες.
Αν δοκιμάσετε να ψήσετε χοιρινό ή κοτόπουλο στο φούρνο περιχυμένο με μπίρα, αντί για νερό θα γλύφετε και τα δάχτυλα σας.
Aλλη της μπίρας στην κουζίνα είναι η μαρινάτα.
Βοδινό και χοιρινό μαλακώνουν, ενώ το κοτόπουλο αποκτά γεύση.
Δοκιμάστε να ζυμώσετε ψωμί ρίχνοντας λίγη μπίρα στο ζυμάρι και θα φτιάξετε ένα έδεσμα θρεπτικό και νόστιμο για μικρούς και μεγάλους.
Βέβαια, για κάθε φαγητό πρέπει να διαλέξετε και την κατάλληλη μπίρα.
Για παράδειγμα μπίρες με βύνη προσδίδουν γλυκιά γεύση, ενώ οι pilsener με την έντονη παρουσία λυκίσκου ένα πικρό άρωμα.
***Στην υγειά μας!!!...