Κρίσιμο έτος το 2013 ως προς την εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθώς έχει καθορισθεί ως κομβικό έτος επαναθεώρησης όσων μέχρι σήμερα ισχύουν. Στην ουσία, ο «έλεγχος υγείας» του 2008 κατέληξε να είναι αναθεώρηση, όμως το 2013 αναμένεται να τεθούν σχεδόν όλα σε μηδενική βάση.
Δυστυχώς, σε μεγάλη μερίδα του κόσμου και μάλιστα του αγροτικού, λόγω έλλειψης πληροφόρησης ή συνειδητής παραπληροφόρησης, έχει περάσει η ιδέα ότι το 2013 «κόβονται» οι επιδοτήσεις. Για όσους γνωρίζουν έστω και ελάχιστα το θέμα, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ευρωπαϊκή γεωργία χωρίς να επιδοτείται, διότι ο Ευρωπαίος αγρότης δεν είναι δυνατόν να ζήσει με 100 ή 150 ευρώ το μήνα, που εισοδεύει ένας γεωργός μη κοινοτικής χώρας............
Καθησυχαστικός ο Κώστας Κιλτίδης
Ως προς τη συνέχιση των επιδοτήσεων και μετά το 2013, καθησυχαστικός υπήρξε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Κιλτίδης. Σύμφωνα με ανταπόκριση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων «να μην είναι απαισιόδοξοι για το μέλλον της ελληνικής γεωργίας μετά το 2013, αφού αυτή "θα ενισχύεται πάντα", κάλεσε τους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Κιλτίδης, τονίζοντας ότι, από καταβολής κόσμου, ουδέποτε υπήρξε οργανωμένο κράτος ή κοινωνία, που να μη στηρίζει τον συγκεκριμένο τομέα. "Δεν πρέπει να σπέρνεται η απαισιοδοξία τόσο εύκολα, ότι δήθεν μετά το 2013 θα καταστραφεί η γεωργία", είπε χαρακτηριστικά.
Την πεποίθηση ότι η ελληνική κτηνοτροφία πρέπει να ενισχυθεί, ώστε ο ελληνικός πληθυσμός να πάψει να συγκεντρώνεται στις πόλεις, εγκαταλείποντας τα χωριά, εξέφρασε ο ευρωβουλευτής Γιάννης Γκλαβάκης». Όλα τα ανωτέρω ελέχθησαν στο πλαίσιο της έκθεσης “Zootechnia” στη Θεσσαλονίκη.
Δυνατότητα
για περιφερειοποίηση
Στο πλαίσιο του «ελέγχου υγείας» της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, κάθε κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τον τρόπο κατανομής των ενισχύσεων μεταξύ ιστορικού και περιφερειακού μοντέλου. Ο γενικός διευθυντής της ΠΑΣΕΓΕΣ Γιάννης Τσιφόρος επισημαίνει ότι «ως ‘ιστορικό’ μοντέλο, εννοείται η καταβολή των ενισχύσεων με βάση τα ιστορικά δικαιώματα των παραγωγών σε συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς. Ως ‘περιφερειακό’, εννοείται το σύνολο των ενισχύσεων μιας περιφέρειας ενός κράτους μέλους διά του συνόλου της επιλέξιμης έκτασης μιας περιφέρειας. Προσδιορίζεται έτσι μια «μοναδιαία περιφερειακή αξία» δικαιώματος (ευρώ ανά εκτάριο), που κατανέμεται ίδια, ανάλογα με την επιλέξιμη έκταση κάθε δικαιούχου παραγωγού της περιφέρειας αυτής, με αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια».
Η επιλογή του περιφερειακού μοντέλου, στο οποίο αντιτίθενται ΠΑΣΕΓΕΣ και ΓΕΣΑΣΕ, θα οδηγήσει στην ανακατανομή των ενισχύσεων μέσα στη χώρα, καταλήγοντας προφανώς σε «εμφύλιο πόλεμο», δεδομένου μάλιστα ότι με τον τρόπο αυτό θα εξουδετερωθούν τα πολύ υψηλά δικαιώματα που κάποιοι έχουν κατοχυρώσει λόγω των αλήστου μνήμης πανωγραψιμάτων.
Η οριστική απόφαση κάθε χώρας πρέπει να ληφθεί το αργότερο μέχρι την 1η Αυγούστου του 2009 και η εφαρμογή μπορεί να ξεκινήσει από το 2010 και έπειτα, υποχρεωτικά, σε τρία ετήσια στάδια (2010, 2011 και 2012). Η χώρα μας θα εφαρμόσει το περιφερειακό μοντέλο εάν θέλει.
Δε συμφέρει τη Μεσσηνία
Μας συμφέρει το περιφερειακό μοντέλο; Σύμφωνα με σχετική μελέτη της ΠΑΣΕΓΕΣ που βρίσκεται σε εξέλιξη, όχι. Εάν αυτό εφαρμοστεί, η Πελοπόννησος ως περιφέρεια θα χάσει μόνο 2 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΠΑΣΕΓΕΣ. Ενδοπεριφερειακά όμως, η Μεσσηνία θα βρεθεί σε μεγάλο βαθμό χαμένη, καθώς θα απωλέσει ετησίως περί τα 22 εκατ. ευρώ σε ενισχύσεις, ενώ η Αρκαδία θα πάρει 11 εκατ. ευρώ και η Λακωνία 6. Μεταξύ των 23 νομών της χώρας που θα βγουν χαμένοι, η Μεσσηνία βρίσκεται στην 8η θέση ως προς το ύψος των απωλειών, με περισσότερο χαμένη την Αιτωλοακαρνανία που θα χάσει γύρω στα 55 εκατ. ευρώ.
Θα είναι νομοτέλεια;
Ακόμη και αν η χώρα μας επιλέξει τώρα το ιστορικό μοντέλο, τι μπορεί να συμβεί το 2013; Ποιος στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι τότε διατεθειμένος να αποδεχθεί την επιδότηση των παραγωγών βάσει παρελθόντων στοιχείων παραγωγής -που για το λάδι ίσχυαν το 2002/03, για παράδειγμα- και μάλιστα για καλλιέργειες που το 2013 δε θα υπάρχουν; Πώς θα μπορέσει να πείσει ο Κρητικός ότι θα πρέπει να συνεχίσει να παίρνει δικαιώματα από σουλτανίνα ενώ θα έχει κάνει εκρίζωση από το 2008; Μήπως η περιφερειοποίηση έρθει ως νομοτέλεια;
Φυσικά, αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα, αν και φαντάζει λογικό στο πλαίσιο της ισότητας. Το πρόβλημα όμως έγκειται και κάπου αλλού. Σύμφωνα με παρατήρηση της ΓΕΣΑΣΕ με αφορμή τον «έλεγχο υγείας», «Η αποδοχή σταδιακής αντικατάστασης (σ.σ. πόσω μάλλον μόνιμης) του ιστορικού μοντέλου υπολογισμού της ενιαίας ενίσχυσης με το λεγόμενο περιφερειακό, δεν θα οδηγήσει απλά στην εσωτερική ανακατανομή των ενισχύσεων μέσα σε μια χώρα. Όπως επανειλημμένα έχει τονίσει η ΓΕΣΑΣΕ το τελευταίο διάστημα, μια τέτοια αλλαγή ίσως οδηγήσει στην έναρξη μιας συζήτησης για εξίσωση των χρημάτων που λαμβάνουν οι αγρότες όλων των χωρών–μελών της Ε.Ε.
Δυστυχώς οι φόβοι αυτοί επαληθεύθηκαν.
Στο σημείο 12 του κειμένου του τελικού συμβιβασμού αναφέρεται ότι το Συμβούλιο Υπουργών και η Επιτροπή αναλαμβάνουν την δέσμευση να «εξετάσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός συστήματος άμεσων ενισχύσεων στην Κοινότητα και να αντιμετωπίσουν το διαφορετικό επίπεδο άμεσης ενίσχυσης που ισχύει μεταξύ των κρατών μελών».
Μια τέτοια «εξισορρόπηση» θα σήμαινε, με βάση τους υπολογισμούς της ίδιας της Επιτροπής, μείωση των συνολικών κοινοτικών εισροών στην Ελληνική Γεωργία κατά 55% περίπου».
Στην αποτροπή αυτού του σεναρίου είναι που πρέπει να δώσουμε βάση, χωρίς να εξαιρούνται οι υπόλοιπες παράμετροι βεβαίως.
Του Κώστα Κοντοθανάση - Εφημερίδα "ΘΑΡΡΟΣ"