Η κρίση στον Καύκασο μετά τη ρωσική επέμβαση στη Γεωργία και οι ανησυχητικές επιπτώσεις που παρατηρούνται στις σχέσεις της Μόσχας με τη διεθνή κοινότητα, θα είναι το αντικείμενο της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, τη Δευτέρα, στις Βρυξέλλες.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες θα συζητήσουν το «Σχέδιο των 6 Σημείων» και το γενικότερο πλαίσιο σχέσεων με τη Ρωσία, ενώ φαίνεται να αποκλείεται το ενδεχόμενο κυρώσεων.
Πηγή της Γαλλικής Προεδρίας της ΕΕ δήλωνε ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ανακοινώσει ότι η συμφωνία των έξι σημείων πρέπει να εφαρμοστεί στο σύνολό της». Όπως ακόμη επισημαίνουν διπλωμάτες, η έκτακτη σύνοδος θα καλέσει τη Ρωσία να σεβαστεί τους όρους της ανακωχής αλλά θα επιβεβαιώσει την θέση για την εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας.
Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα του διαλόγου για την συμφωνία συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Ο επόμενος γύρος συνομιλιών θα διεξαχτεί στις 15-17 Σεπτεμβρίου αλλά, παρά ορισμένες φωνές για ματαίωση, δεν έχει υπάρξει απόφαση.
Εσωτερικές διαφωνίες στην ΕΕ
Παρά τις διαφορετικές απόψεις που επικρατούν στο εσωτερικό των «27», οι ηγέτες της ΕΕ θα προσπαθήσουν να δείξουν ενιαίο πρόσωπο στην στάση τους απέναντι στη Ρωσία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται θα εκδώσει ανακοίνωση σε έντονο ύφος η Μόσχα σε ό,τι αφορά τη σύγκρουση αλλά δεν θα προχωρήσει σε κυρώσεις όπως ζήτησαν η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής αλλά και η Σουηδία, η οποία πρότεινε να εγκαινιάσει η ΕΕ στενότερη συνεργασία με πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μεταξύ τους και η Γεωργία.
Προς αυτή τη κατεύθυνση κινήθηκαν οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ ο οποίος είπε ότι η ΕΕ δεν πρέπει να απομονώσει τη Ρωσία καθώς αυτό θα βλάψει και την ΕΕ. Πρόσθεσε ακόμη ότι «η κυβέρνηση στη Μόσχα αξίζει κριτική για την συμπεριφορά της αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η ασφάλεια και η σταθερότητα στην Ευρώπη μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη Ρωσία και όχι κατά της Ρωσίας».
Στην άλλη πλευρά βρίσκεται η Βρετανία όπου ο πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν αναφέρει σε άρθρο του στην εφημερίδα Observer ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναθεωρήσει πλήρως τις σχέσεις της με το Κρεμλίνο. Η «εχθρική δράση της Ρωσίας ενάντια στη Γεωργία», αναφέρει ο Γκ.Μπράουν, ανέδειξε το εξής άμεσο ερώτημα: «πώς να καταστήσουμε σαφές στη Ρωσία πως η μονομερής προσέγγισή της είναι επικίνδυνη κι απαράδεκτη».
Παράλληλα, τονίζει προς τη Ρωσία ότι «θέλουμε να είναι ένας καλός εταίρος στη G8 και σε άλλους οργανισμούς, όμως δεν μπορεί να επιλέγει εκείνη σε ποιους κανόνες θέλει να εμπίπτει».
Τα πορίσματα της έκτακτης συνόδου κορυφής θα συζητηθούν αργά τη Δευτέρα και στο Ευρωκοινοβούλιο.
«Δεν επιθυμούμε τη απομόνωση»
Εν τω μεταξύ, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ την Κυριακή τόνιζε και αυτός ότι η χώρα του δεν επιθυμεί την απομόνωση από την Δύση αλλά δεν υπαναχωρεί και από την απόφασή της να αναγνωρίσει τις αποσχισθείσες επαρχίες της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας.
Ο Ρώσος εκπρόσωπος στις Βρυξέλλες Βλαντιμίρ Χιζχόφ χαρακτήρισε «μη ρεαλιστικές» τις προτάσεις ότι η Ευρώπη θα επιδιώξει να απομονώσει τη Ρωσία στη διεθνή σκηνή για να πει χαρακτηριστικά ότι «η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να διώξει τη Ρωσία από πουθενά».
Η Μόσχα, δια στόματος Βλαντιμίρ Πούτιν, κατηγορεί την Ουάσινγκτον για την κρίση στη Γεωργία. Σε δηλώσεις του στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD ο Ρώσος πρωθυπουργός υποστήριξε ότι Αμερικανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι έλαβαν ενεργά μέρος στη σύρραξη.
Την ίδια στιγμή, η Γεωργιανή υπουργός Εξωτερικών Εκατερίνε Τκεσελασβίλι δήλωσε από την Κωνσταντινούπολη ότι οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας δεν είναι «καθοριστικές». Προέτρεψε πάντως την Ένωση να αποτρέψει την Ρωσία από το να αναλάβει παρόμοιες ενέργειες κατά άλλων κρατών.
Η ελληνική παρουσία
Το παρών στη Σύνοδο θα δώσουν ο πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής με την υπουργό Εξωτερικών Ντ.Μπακογιάννη.
Ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Γ.Κουμουτσάκος, δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες ότι το θέμα των ενδεχόμενων κυρώσεων κατά της Μόσχας δεν έχει επιβεβαιωθεί ούτε από τη Γαλλική Προεδρία της ΕΕ.
Η κρίση στον Καύκασο θα συζητηθεί την Πέμπτη στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), στο υπουργείο Εξωτερικών, υπό την προεδρία της κ. Μπακογιάννη.
Την Παρασκευή και το Σάββατο, η υπουργός θα συμμετάσχει στις εργασίες της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στη γαλλική πόλη Αβινιόν.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες θα συζητήσουν το «Σχέδιο των 6 Σημείων» και το γενικότερο πλαίσιο σχέσεων με τη Ρωσία, ενώ φαίνεται να αποκλείεται το ενδεχόμενο κυρώσεων.
Πηγή της Γαλλικής Προεδρίας της ΕΕ δήλωνε ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ανακοινώσει ότι η συμφωνία των έξι σημείων πρέπει να εφαρμοστεί στο σύνολό της». Όπως ακόμη επισημαίνουν διπλωμάτες, η έκτακτη σύνοδος θα καλέσει τη Ρωσία να σεβαστεί τους όρους της ανακωχής αλλά θα επιβεβαιώσει την θέση για την εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας.
Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα του διαλόγου για την συμφωνία συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Ο επόμενος γύρος συνομιλιών θα διεξαχτεί στις 15-17 Σεπτεμβρίου αλλά, παρά ορισμένες φωνές για ματαίωση, δεν έχει υπάρξει απόφαση.
Εσωτερικές διαφωνίες στην ΕΕ
Παρά τις διαφορετικές απόψεις που επικρατούν στο εσωτερικό των «27», οι ηγέτες της ΕΕ θα προσπαθήσουν να δείξουν ενιαίο πρόσωπο στην στάση τους απέναντι στη Ρωσία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται θα εκδώσει ανακοίνωση σε έντονο ύφος η Μόσχα σε ό,τι αφορά τη σύγκρουση αλλά δεν θα προχωρήσει σε κυρώσεις όπως ζήτησαν η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής αλλά και η Σουηδία, η οποία πρότεινε να εγκαινιάσει η ΕΕ στενότερη συνεργασία με πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μεταξύ τους και η Γεωργία.
Προς αυτή τη κατεύθυνση κινήθηκαν οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ ο οποίος είπε ότι η ΕΕ δεν πρέπει να απομονώσει τη Ρωσία καθώς αυτό θα βλάψει και την ΕΕ. Πρόσθεσε ακόμη ότι «η κυβέρνηση στη Μόσχα αξίζει κριτική για την συμπεριφορά της αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η ασφάλεια και η σταθερότητα στην Ευρώπη μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη Ρωσία και όχι κατά της Ρωσίας».
Στην άλλη πλευρά βρίσκεται η Βρετανία όπου ο πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν αναφέρει σε άρθρο του στην εφημερίδα Observer ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναθεωρήσει πλήρως τις σχέσεις της με το Κρεμλίνο. Η «εχθρική δράση της Ρωσίας ενάντια στη Γεωργία», αναφέρει ο Γκ.Μπράουν, ανέδειξε το εξής άμεσο ερώτημα: «πώς να καταστήσουμε σαφές στη Ρωσία πως η μονομερής προσέγγισή της είναι επικίνδυνη κι απαράδεκτη».
Παράλληλα, τονίζει προς τη Ρωσία ότι «θέλουμε να είναι ένας καλός εταίρος στη G8 και σε άλλους οργανισμούς, όμως δεν μπορεί να επιλέγει εκείνη σε ποιους κανόνες θέλει να εμπίπτει».
Τα πορίσματα της έκτακτης συνόδου κορυφής θα συζητηθούν αργά τη Δευτέρα και στο Ευρωκοινοβούλιο.
«Δεν επιθυμούμε τη απομόνωση»
Εν τω μεταξύ, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ την Κυριακή τόνιζε και αυτός ότι η χώρα του δεν επιθυμεί την απομόνωση από την Δύση αλλά δεν υπαναχωρεί και από την απόφασή της να αναγνωρίσει τις αποσχισθείσες επαρχίες της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας.
Ο Ρώσος εκπρόσωπος στις Βρυξέλλες Βλαντιμίρ Χιζχόφ χαρακτήρισε «μη ρεαλιστικές» τις προτάσεις ότι η Ευρώπη θα επιδιώξει να απομονώσει τη Ρωσία στη διεθνή σκηνή για να πει χαρακτηριστικά ότι «η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να διώξει τη Ρωσία από πουθενά».
Η Μόσχα, δια στόματος Βλαντιμίρ Πούτιν, κατηγορεί την Ουάσινγκτον για την κρίση στη Γεωργία. Σε δηλώσεις του στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD ο Ρώσος πρωθυπουργός υποστήριξε ότι Αμερικανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι έλαβαν ενεργά μέρος στη σύρραξη.
Την ίδια στιγμή, η Γεωργιανή υπουργός Εξωτερικών Εκατερίνε Τκεσελασβίλι δήλωσε από την Κωνσταντινούπολη ότι οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας δεν είναι «καθοριστικές». Προέτρεψε πάντως την Ένωση να αποτρέψει την Ρωσία από το να αναλάβει παρόμοιες ενέργειες κατά άλλων κρατών.
Η ελληνική παρουσία
Το παρών στη Σύνοδο θα δώσουν ο πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής με την υπουργό Εξωτερικών Ντ.Μπακογιάννη.
Ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Γ.Κουμουτσάκος, δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες ότι το θέμα των ενδεχόμενων κυρώσεων κατά της Μόσχας δεν έχει επιβεβαιωθεί ούτε από τη Γαλλική Προεδρία της ΕΕ.
Η κρίση στον Καύκασο θα συζητηθεί την Πέμπτη στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), στο υπουργείο Εξωτερικών, υπό την προεδρία της κ. Μπακογιάννη.
Την Παρασκευή και το Σάββατο, η υπουργός θα συμμετάσχει στις εργασίες της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στη γαλλική πόλη Αβινιόν.
