"Στην Ελλάδα η εκτός σχεδίου δόμηση έχει απαγορευτεί με νόμο του 1923. Παρ' όλα αυτά εφαρμόζεται, είτε παράνομα είτε νόμιμα. με διάφορες παρεκκλίσεις και εξαιρέσεις. Ανάλογα φαινόμενα δεν συναντάμε στην Ευρώπη όπου εκεί οι περισσότερες χώρες έχουν απαγορεύσει την εκτός σχεδίου δόμηση πριν από πολλές δεκαετίες.
Στους βιοτόπους, εκτός των περιπτώσεων όπου ισχύουν ειδικοί όροι δόμησης, εφαρμόζεται το διάταγμα 24 του 1985, που διέπει την εκτός σχεδίου δόμηση σε όλη τη χώρα και το οποίο προβλέπει ότι δικαίωμα δόμησης έχουν όλα τα γήπεδα με εμβαδόν τα 4 στρέμματα, αλλά με διάφορες παρεκκλίσεις επιτρέπεται η δόμηση σε μικρότερα γήπεδα μέχρι και 750 τ.μ.
Όλα αυτά συμβαίνουν γιατί η........................
χώρα δεν διαθέτει ολοκληρωμένο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, δεν διαθέτει εθνικό κτηματολόγιο και δασολόγιο.
Για την Δημοκρατική Αριστερά ο χωροταξικός σχεδιασμός, με την σύνταξη εθνικού, περιφερειακών και ειδικών χωροταξικών σχεδίων, δεν είναι ένα τεχνοκρατικό ζήτημα αλλά αποτελεί το βασικό πολιτικό εργαλείο για την ανάπτυξη της χώρας.
Μια ανάπτυξη με κυρίαρχους στόχους την προστασία του περιβάλλοντος, την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, την αειφορία, την εδαφική και κοινωνική συνοχή, την ισόρροπη κατανομή των ωφελημάτων και την διαφύλαξη της δημόσιας περιουσίας.
Η δική μας άποψη, όπως έχει πρωτοδιατυπωθεί από τον Μιχάλη τον Παπαγιαννάκη, είναι ότι πρέπει επί τέλους και στην χώρα μας να απαγορευτεί η εκτός σχεδίου δόμηση. Δεν είναι δυνατό η συνέχιση της σημερινής κατάστασης όπου δεν έχουν καθοριστεί οι χώροι που μπορούμε να κτίζουμε κατοικίες, βιοτεχνίες, βιομηχανίες , να ασκούμε επαγγελματική δραστηριότητα, να αναπτύσσεται ο αγροτικός τομέας.
Φυσικά με την υπάρχουσα διαμορφωμένη κατάσταση, για την αποφυγή προβλημάτων και αδικιών, απαιτείται ένας σχεδιασμός με ένα σχετικό χρονικό βάθος ώστε να υλοποιηθεί σταδιακά η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης.
Απαιτούνται, χωροταξικός σχεδιασμός, χρήσεις γης, σχέδια πόλης, επεκτάσεις σχεδίων των οικισμών, έργα υποδομής κ.τ.λ.
Είναι αυτονόητο ότι η εκκίνηση εφαρμογής μιας τέτοιας πολιτικής απαγόρευσης της εκτός σχεδίου δόμησης πρέπει να είναι η επιβολή περιοριστικών και πιο αυστηρών όρων δόμησης σε σχέση με αυτούς που υπάρχουν, σε προστατευόμενες περιοχές , όπως οι περιοχές NATURA, αγροτικές περιοχές υψηλής βιολογικής αξίας και υψηλής παραγωγικότητας κ.τ.λ.
Με αυτήν την λογική λοιπόν θεωρούμε τον πρόσφατο νόμο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, ο οποίος περιορίζει την παρέκκλιση για νόμιμη δόμηση στα 4 στρέμματα και αυξάνει το όριο αρτιότητας στα 10 στρέμματα στις περιοχές NATURA, ως θετική εξέλιξη, στο βαθμό που αυτό συνοδευτεί με ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες οι οποίες θα καθορίζουν το όριο αρτιότητας σε κάθε προστατευόμενη περιοχή ανάλογα με την οικολογική αξία και τις ιδιοκτησιακές ιδιαιτερότητες του κάθε βιότοπου, όπως προβλέπεται εξ άλλου από τον νόμο.
Απόψεις που υπερασπίζονται το σημερινό καθεστώς στο όνομα είτε της ανάπτυξης είτε της προστασίας των μικροϊδιοκτητών μας βρίσκουν αντίθετους.
Πρώτον γιατί η λογική της προάσπισης των συμφερόντων των μικροϊδιοκτητών οδηγεί στην δυνατότητα οικιστικής επέκτασης χωρίς όρους και όρια παντού.
Δεύτερον γιατί η κρίση την οποία βιώνουμε , είναι κρίση παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου, όπως από όλους αναγνωρίζεται, του οποίου βασικό πυλώνα αποτέλεσε η χωρίς σχεδιασμό οικοδομική ανάπτυξη, και η άκρατη εμπορευματοποίηση της γης.
Η πολιτική που εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα είχε σοβαρότατες αρνητικές επιπτώσεις, όπως την άναρχη δόμηση ολόκληρων περιοχών με απουσία υποδομών, την εξάντληση των φυσικών πόρων, την καταστροφή του περιβάλλοντος, την μεταφορά πόρων στην οικοδομή αντί σε παραγωγικές επενδύσεις ως λύση για γρήγορο και εύκολο κέρδος και την ύπαρξη μεγάλου αναξιοποίητου οικιστικού αποθέματος.
Η δημιουργία τεράστιων υπεραξιών και μάλιστα αφορολόγητες, καλλιέργησαν καταναλωτικά πρότυπα και παρασιτισμό στην οικονομία.
Απαξιώθηκε, και στα νησιά καταστράφηκε, η αγροτική οικονομία. Όλη η γεωργική γη μετετράπηκε σε οικόπεδο.
Η χωρίς όρια επέκταση των οικιστικών περιοχών, βρίσκεται σε αντίθεση με τις σύγχρονες πολεοδομικές αντιλήψεις και δημιουργεί δευτερογενείς αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, όπως διάλυση του κοινωνικού ιστού, αδυναμία ανάπτυξης δικτύου υποδομών και υψηλό κόστος παροχής υπηρεσιών.
Αυτή την ανάπτυξη βιώνουμε τα τελευταία χρόνια και ήδη εισπράττουμε τα αποτελέσματα της.
Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης πρέπει να σταματήσει.
Η Δημοκρατική Αριστερά προτείνει ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο που θα στηρίζεται στην εξοικονόμηση ενέργειας φυσικών και οικονομικών πόρων, στις ΑΠΕ, στην πράσινη στροφή της οικονομίας, στις καθαρές τεχνολογίες και στις καινοτομίες μέσα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο οργάνωσης του χώρου, των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων.
Ανακηρύσσει την "αυθαιρεσία" κάθε είδους, ως τον μεγαλύτερο εχθρό του περιβάλλοντος, φυσικού, γεωργικού, οικιστικού.
Τοποθετείται επικριτικά στην "ιδεολογία του ατομισμού", τόσο στη μορφή της οικονομικής μεγέθυνσης, όσο και στην μορφή της κουλτούρας του ευδαιμονισμού.
Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην έννοια του δημόσιου συμφέροντος, στην υπεράσπιση του μη εμπορεύσιμου "δημόσιου αγαθού", και στην υπεράσπιση και τη διεύρυνση του "δημόσιου χώρου".
Σε αυτή την γενική αντίληψη της Δημοκρατικής Αριστεράς εντάσσεται η θέση της για την αντιμετώπιση της εκτός σχεδίου δόμησης και η τοποθέτησή της απέναντι στους περιορισμούς δόμησης στις περιοχές NATURA και φυσικά αυτό ισχύει και για τις αντίστοιχες περιοχές στη Μεσσηνία".
ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
Μέλος της Π.Π.Ε της
Δημοκρατικής Αριστεράς
Υπουργείο Οικονομίας: Οι 5 προτεραιότητες για το 2025
Πριν από 9 δευτερόλεπτα