Η ευτυχία...

Διεθνής ομάδα ψυχολόγων μελέτησε επί τρία χρόνια τη σημασία της φράσης "είμαι πολύ ευτυχισμένος" και διαπίστωσε ότι ο καθένας από μας είναι υπεύθυνος για την ποιότητα της ζωής του.

Για να την κάνουμε ακόμα πιο... νόστιμη, αρκούν λίγα, κοινά σε όλους, συστατικά και τα καρυκεύματα της αρεσκείας μας..............




Ευτυχισμένος γίνεσαι



Η αισιοδοξία, η αυτοεκτίμηση και η αγάπη για τον εαυτό μας αρκούν για να νιώσουμε καλύτερα...



Ο Άγιος Αυγουστίνος θεωρούσε ότι η ευτυχία δε βρίσκεται κατά τη διάρκεια της επίγειας ζωής μας. Σε κάθε εποχή θεωρήθηκε είτε ως αυταπάτη, δέλεαρ, ψευδαίσθηση, άπιαστο όνειρο, ακόμα και σύμπτωμα τρέλας. Σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, η ευτυχία ορίζεται ως "η πλήρης ευχαρίστηση και ικανοποίηση που αισθάνεται κάποιος από τη ζωή του". Αυτό είναι απλά θέμα τύχης; Πριν από τρία χρόνια ο πρόεδρος της εταιρείας Αμερικανών ψυχολόγων (APA) Μάρτιν Σέλιγκμαν ζήτησε από τους συναδέλφους του, στο συνέδριο της εταιρείας, να σταματήσουν να σκέφτονται μόνο τις ασθένειες και να ερευνήσουν εργαστηριακά το δρόμο που οδηγεί στην ευτυχία. Σήμερα έχουμε στα χέρια μας τα πρώτα αποτελέσματα αυτής της έρευνας. Σύμφωνα λοιπόν μ' αυτά, η ευτυχία βρίσκεται στην επίγεια ζωή μας, μαθαίνεται και καλλιεργείται. Όλοι μπορούμε να την αποκτήσουμε. Η "συνταγή" της απαιτεί ορισμένα βασικά συστατικά, κοινά σε όλους, συν κάποια άλλα της δικής μας επιλογής. Όπως είπε και ο Εντ Ντίνερ, ψυχολόγος από το πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Ουρμπάνα-Σαμπέιν, "ο καθένας από μας είναι υπεύθυνος για την ευτυχία του". Διαβάστε πώς μπορείτε να την κατακτήσετε εύκολα.



Είσαι ευτυχισμένος;

Για να διαπιστώσετε κατά πόσο είστε ευτυχισμένοι κάντε το πρώτο τεστ και ελέγξτε ποιος είναι ο βαθμός ικανοποίησής σας από τη ζωής σας. Περίπου το 30% του πληθυσμού δηλώνει πως είναι πολύ ευτυχισμένο και ικανοποιημένο από τη ζωή του στα θεμελιώδη ζητήματα. Όμως με ποιο κριτήριο; Για να το κατανοήσουν, οι ερευνητές μελέτησαν τι είναι εκείνο που διακρίνει τους πολύ ευτυχισμένους. Έκπληκτοι, κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα: Δεν είναι ούτε πλούσιοι ούτε πολύ όμορφοι, δεν είναι ούτε πολύ έξυπνοι ούτε δημοφιλείς ή ισχυροί και δε ζουν με πολυτέλεια. Συνεπώς η ευτυχία δεν εξαρτάται απ' αυτούς τους παράγοντες. Αντίθετα, σύμφωνα με τον Κεν Σέλντον, από το πανεπιστήμιο του Μισούρι, στην Κολούμπια, τα απαραίτητα εφόδια για την ευτυχία είναι η αυτονομία, οι ικανότητες, η αυτοεκτίμηση και οι ικανοποιητικές σχέσεις. Ο Ντίνερ προσθέτει και κάποιους άλλους παράγοντες: την εξωστρέφεια, την καλά αμειβόμενη εργασία και τη δημιουργία νέων ερεθισμάτων. Με τη σειρά τους αυτοί οι παράγοντες προϋποθέτουν την αισιοδοξία και την αυτοεκτίμηση.



Αισιοδοξία

Για να καταλάβετε αν είστε αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι κάντε το δεύτερο τεστ. Γιατί είναι τόσο σημαντικό να είναι κάποιος αισιόδοξος; Γιατί η αισιοδοξία μάς βοηθά να αντιδρούμε στις αντιξοότητες, να προσπαθούμε με πείσμα να βρούμε λύση και να αφοσιωνόμαστε στο να ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια. Ακόμα και οι πιο επώδυνες, επίπονες και δυσάρεστες δοκιμασίες αντιμετωπίζονται με μαχητική διάθεση, αρκεί να έχει κάποιος την αίσθηση πως μπορεί να ασκήσει έλεγχο πάνω τους. Αν αισθάνεται ανίσχυρος, κινδυνεύει να χάσει κάθε ευκαιρία.



Μαθήματα εμπιστοσύνης

Η αποθάρρυνση, η απάθεια και η παθητικότητα οφείλονται μόνο εν μέρει στις αντιξοότητες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Στο άλλο άκρο βρίσκονται η εμπιστοσύνη, ο ενθουσιασμός και η αποφασιστικότητα. Η διαφορά μεταξύ τους είναι ουσιώδης για τη ζωή μας. Η αισιοδοξία μεταμορφώνει τις προκλήσεις σε ευκαιρίες, ενώ η απαισιοδοξία τις μετατρέπει σε παγίδες. Αυτό διαπίστωσε ο Μάρτιν Σέλιγκμαν, ο οποίος μελετά την αισιοδοξία εδώ και τριάντα χρόνια. Ο Σέλιγκμαν διαπίστωσε επίσης πως κανείς δε γεννιέται αισιόδοξος ή απαισιόδοξος, αλλά μαθαίνει να είναι. "Πρόκειται για έναν τρόπο σκέψης που μαθαίνουμε κατά τη διάρκεια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας", εξηγεί. "Αιτιολογούμε στον εαυτό μας οτιδήποτε μας συμβαίνει με βάση τη στάση που κρατάμε απέναντι στη ζωή. Αν είμαστε αισιόδοξοι πιστεύουμε πως έχουμε κάποια αξία. Αν είμαστε απαισιόδοξοι θεωρούμε τον εαυτό μας ανάξιο και αξιοκαταφρόνητο. Αυτή η διαφορά καθορίζει κυριολεκτικά το πεπρωμένο μας!



Για τους αισιόδοξους κάθε επιτυχία είναι:

1. Προσωπική: Οφείλεται στις δυνατότητές μου και επιβεβαιώνει την ικανότητά μου να αντιμετωπίζω την πραγματικότητα.

2. Καθοριστική: Έχει μεγάλη σημασία και θα έχει θετική επίδραση σε όλα.

3. Μόνιμη: Θα επαναληφθεί στο μέλλον, γιατί το πρώτο βήμα εξαρτάται από μένα και τις ικανότητές μου.


Αντίθετα, κάθε αποτυχία είναι:

1. Απρόσωπη: Πρόκειται για ένα τυχαίο δυσάρεστο συμβάν που οφείλεται στις περιστάσεις.

2. Περιορισμένη: Δεν επηρεάζει την υπόλοιπη ζωή μου.

3. Συμπτωματική: Δε θα επαναληφθεί στο μέλλον.


Οι απαισιόδοξοι ερμηνεύουν τα γεγονότα με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Υποτιμούν τη σημασία των επιτυχιών, επισημαίνουν πως πρόκειται για εξαίρεση και υπερεκτιμούν τις ευνοϊκές περιστάσεις, ενώ επωμίζονται τις ευθύνες των αποτυχιών ως επιβεβαίωση της ανεπάρκειάς τους. Αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης των πραγμάτων έχει σημαντικές επιπτώσεις. Τη στιγμή που ο αισιόδοξος πιστεύει πως κρατάει τη ζωή στα χέρια του, ο απαισιόδοξος είναι αβέβαιος για τη δυνατότητά του να ορίζει το πεπρωμένο του και παραιτείται, γίνεται παθητικός και μεμψίμοιρος. Κι όμως, τις περισσότερες φορές για να νικήσει κάποιος αρκεί να επιμείνει...



Αντιπεσιμιστική θεραπεία

Ο Σέλιγκμαν, αρχικά απαισιόδοξος άνθρωπος, ανέπτυξε έναν τρόπο αναγνώρισης και περιορισμού των αρνητικών σκέψεων, διδάσκοντας αυτό που ονομάζουμε επίκτητη αισιοδοξία. Δεν πρόκειται για παρηγορητικές φαντασίες, αλλά για ικανότητες που καθορίστηκαν επιστημονικά στο εργαστήριο και υποβλήθηκαν σε αυστηρούς ελέγχους σε πειραματόζωα. Ένα σύμπτωμα της απαισιοδοξίας μπορεί να είναι, για παράδειγμα, η ανεπαρκής απόδοση στο σχολείο. Αυτό το γεγονός μπορεί να οδηγήσει τόσο τους γονείς όσο και τους δασκάλους στο συμπέρασμα πως ο μαθητής δεν έχει ταλέντο ή είναι αδιάφορος. "Η απαισιοδοξία μπορεί να τον εμποδίζει να προσπαθεί, να επιμένει και να ρισκάρει", εξηγεί ο Σέλιγκμαν. "Τα αρνητικά συμπεράσματα που τον αφορούν θα επιδεινώσουν την εικόνα που έχει για τον εαυτό του και η απόδοσή του θα πέσει ακόμα περισσότερο". Μπορούμε να ξεχωρίσουμε την τεμπελιά και την ελλιπή νοημοσύνη από το γεγονός ότι επηρεάζουν όλες τις δραστηριότητες ενός ατόμου και ανήκουν στα μόνιμα χαρακτηριστικά του. Προκειμένου λοιπόν ο δραστήριος και έξυπνος μαθητής να ξεπεράσει αυτό το στάδιο κατάθλιψης, ο καλύτερος τρόπος είναι να αρχίσει να αντιμετωπίζει κάθε αποτυχία ως συμπτωματικό συμβάν. Αν το αξιολογήσει έτσι, αυτό θα τον κάνει να επιθυμήσει έντονα τη ρεβάνς και να αντιμετωπίσει το συντομότερο την επόμενη πρόκληση.



Αυτοεκτίμηση

Άλλο βασικό συστατικό της ευτυχίας είναι η αυτοεκτίμηση, ο βαθμός πίστης στον εαυτό μας, η οποία μας κάνει να αισθανόμαστε ανταγωνιστικοί και να έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας. Αυτοεκτίμηση είναι η εντύπωση που έχει κάθε άτομο για την αξία του - αν θέλετε να μάθετε πόση αξία δίνετε στον εαυτό σας, κάντε το τρίτο τεστ. Η θετική αξιολόγηση του εαυτού μας μας επιτρέπει να συμπεριφερόμαστε αποτελεσματικά, να έχουμε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες της ζωής. Αν αξιολογούμε αρνητικά τον εαυτό μας, οι σκοτούρες και τα αρνητικά συναισθήματα της καθημερινότητας επιτείνονται και μοιάζουν αξεπέραστα. Παρά το γεγονός ότι είναι τόσο σημαντική για την ισορροπία του καθενός από μας, η πλειοψηφία δε διαθέτει αυτοεκτίμηση, αφού σε διεθνείς έρευνες του Focus δηλώνει πως δεν αισθάνεται και τόσο σίγουρη για τον εαυτό της. Η αυτοεκτίμηση βασίζεται σε τρία κύρια στοιχεία: την αγάπη για τον εαυτό μας, τη θετική εικόνα που σχηματίζει ο καθένας από μας για το άτομό του και την εμπιστοσύνη που έχουμε στις δυνατότητές μας.



1. Αγάπη για τον εαυτό μας

Σημαίνει πως μας αρέσει ο εαυτός μας, παρά τα μειονεκτήματα και τα όριά του, απλά γιατί μια φωνούλα μέσα μας μας λέει πως αξίζουμε την αγάπη και το σεβασμό. Αυτή η άνευ όρων αγάπη για τον εαυτό μας δεν οφείλεται στις επιδόσεις μας, όμως μας δίνει τη δύναμη να αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες και να ξεπερνάμε κάθε αποτυχία. Εκείνος που δεν αγαπά τον εαυτό του τρέφει αμφιβολίες για την ικανότητά του να κερδίσει την υπόληψη των συνανθρώπων του. Είναι πεπεισμένος ότι δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων κι έχει μέτρια εικόνα για τον εαυτό του, ακόμα και στην περίπτωση επιτυχίας του.


2. Η εικόνα για τον εαυτό μας

Είναι το βλέμμα που ρίχνουμε στον εαυτό μας, η θεμελιωμένη ή όχι αξιολόγηση των προτερημάτων και των μειονεκτημάτων μας. Δεν έχει σημασία πώς είμαστε πραγματικά, αλλά πώς έχουμε πειστεί ότι είμαστε, ποια προτερήματα ή μειονεκτήματα, δυνατότητες ή όρια, πιστεύουμε πως έχουμε. Η εικόνα που διαμορφώνουμε για τον εαυτό μας είναι υποκειμενική, επομένως μπορεί να έχει μικρή σχέση με την πραγματικότητα. Αυτή η θετική εικόνα για τον εαυτό μας είναι μια εσωτερική δύναμη που μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες, ενώ αποτελεί καταλυτικό παράγοντα για την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών και των σχεδίων μας. Όποιος δε δίνει αξία στον εαυτό του δεν έχει το κουράγιο να επιλέξει, έχει εκ των προτέρων συμβιβαστεί, εξαρτάται από τη γνώμη των άλλων, δεν είναι ιδιαίτερα σταθερός στις προσωπικές του επιλογές και τρέφει φιλοδοξίες που δεν έχει πολλές πιθανότητες να πραγματοποιήσει.



Η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας

Εναι απόρροια της αγάπης και της θετικής εικόνας που έχουμε για τον εαυτό μας. Μας επιτρέπει να τολμάμε, να επιμένουμε και να αποδεχόμαστε τις ήττες. Μας δίνει την πεποίθηση πως είμαστε ικανοί να αντιμετωπίσουμε τις σημαντικές καταστάσεις με τον τρόπο που τους ταιριάζει, πως είμαστε ικανοί στην εργασία μας κι έχουμε κάποια υπόληψη στην κοινωνία. Επιπλέον μας δίνει τη δύναμη να φέρνουμε σε πέρας ό,τι έχουμε αναλάβει και να γνωρίζουμε ποια είναι τα πραγματικά μας όρια χωρίς να υποτιμούμε τον εαυτό μας. Όποιος δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του είναι συνήθως εύθικτος, αντεπιτίθεται για να αμυνθεί, έχει ανάγκη από επιβεβαίωση, σπάνια παίρνει πρωτοβουλίες, δε ριψοκινδυνεύει, διστάζει και εγκαταλείπει. Ένα καλό τέχνασμα για να αρχίσετε να είστε σίγουροι για τον εαυτό σας είναι απλά το να παριστάνεστε ότι είστε. Μια μελέτη απέδειξε ότι όταν κάποιος παριστάνει πως είναι σίγουρος για τον εαυτό του αυξάνεται η αυτοεκτίμησή του. Είναι σαν να πείθουμε τον εαυτό μας για την αυθεντικότητα της προσποίησής μας.





Focus