Στοιχεία της κινεζικής βιβλιαγοράς -
Τιμώμενη χώρα η Ελλάδα στην Διεθνή Εκθεση Βιβλίου του Πεκίνου
Της Ολγας Σελλα
Τιανζίν (για την ακρίβεια Τιεντζίν, όπως την προφέρουν οι Κινέζοι) σημαίνει το «λιμάνι που πέρασε ο αυτοκράτορας». Είναι το επίνειο του Πεκίνου και απέχει από την κινεζική πρωτεύουσα 120 χλμ. ή 35 λεπτά με το νέο τρένο. Εκεί, στην Τιανζίν, θα βρεθούν την ερχόμενη εβδομάδα Ελληνες εκδότες, συγγραφείς, πανεπιστημιακοί και δημοσιογράφοι σε μια προσπάθεια να παρουσιάσουν την ελληνική βιβλιοπαραγωγή στην ανερχόμενη και ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά βιβλίου της Κίνας. Η Ελλάδα θα είναι τιμώμενη χώρα στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου του Πεκίνου, στη μεγαλύτερη έκθεση βιβλίου της Νοτιοανατολικής Ασίας (που ειδικά για φέτος, λόγω των Ολυμπιακών, φιλοξενείται στην Τιανζίν) και μία από τις τέσσερις διεθνείς εκθέσεις βιβλίου που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στην Κίνα.
Κι αν για την Κίνα μάθαμε αρκετά πράγματα το τελευταίο διάστημα με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, για το βιβλίο και την κινεζική βιβλιαγορά ξέρουμε ελάχιστα. Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίο ετοίμασε έναν φάκελο όπου καταγράφονται ενδιαφέροντα στοιχεία της κινεζικής βιβλιοπαραγωγής και της αγοράς βιβλίου στην τεράστια αυτή χώρα. Μια αγορά που παρουσιάζει άνθιση και ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 9%, έχοντας όμως και αρκετές ιδιορρυθμίες. Στην Κίνα οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι ανήκουν στον δημόσιο τομέα, υπό τον έλεγχο του Εθνικού Γραφείου Εκδόσεων του Πεκίνου (Gapp). Ιδιωτικοί εκδοτικοί φορείς τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν και ανέρχονται περίπου στους 30, μερικοί από τους οποίους διαθέτουν μεγάλο οικονομικό κεφάλαιο. Το σύνολο των εκδοτικών οίκων ανέρχεται περίπου στους 600, οι οποίοι εκδίδουν σχεδόν 210.000 τίτλους το χρόνο. Βέβαια, το σύστημα έκδοσης είναι περίπλοκο: Το κράτος διαθέτει αναλογικά κωδικούς ΙSBN, οι οποίοι συχνά μεταπωλούνται από εκδότες - μεσάζοντες στην τιμή των 1.000 - 1.500 ευρώ.
Οσο για τον αριθμό των εκδόσεων κάθε χρόνο, αυτός ξεπερνάει τους 210.000 τίτλους. Και ο αριθμός των αντιτύπων που κινούνται στην αγορά φτάνει το ιλιγγιώδες (για τα ελληνικά δεδομένα) νούμερο των 7 εκατομμυρίων! Οι περισσότεροι βέβαια από τους τίτλους (για τα αντίτυπα που κινούνται) αφορούν την εκπαίδευση και ακολουθούν οι κατηγορίες: βιβλία διοίκησης και οργάνωσης επιχειρήσεων, πρακτικά βιβλία αυτογνωσίας και αυτοβοήθειας, επιστημονικά βιβλία και δοκίμια, ερωτικά βιβλία, παιδικά και μπεστ σέλερ, μια κατηγορία που γιγαντώνεται τα τελευταία χρόνια και έχει κάνει πολλούς συγγραφείς εκατομμυριούχους. Οχι τόσο από τον αριθμό των αντιτύπων που πωλούνται, όσο από την κινηματογραφική μεταφορά των βιβλίων, που είναι ο πιο δημοφιλής τρόπος «διακίνησης» του βιβλίου. Οσο για τη μέση τιμή πώλησης των βιβλίων, αυτός ανέρχεται σε 2 ευρώ, εκτός από τις τιμές των σχολικών που καθορίζονται από το κράτος. Ομως, μη νομίζετε ότι οι πωλήσεις του κάθε βιβλίου αγγίζουν αριθμούς... εκατομμυρίων. Κάθε άλλο. Το μέσο τιράζ κυμαίνεται από 5.000 έως 10.000 αντίτυπα (νούμερο που θεωρείται ικανοποιητικό), με εξαίρεση τα σχολικά βιβλία, φυσικά.
Η ελληνική παρουσία
Για την ελληνική παρουσία (όπως σε όλες τις εκθέσεις του εξωτερικού όπου η Ελλάδα είναι τιμώμενη χώρα) την ευθύνη της οργάνωσης έχει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Η διευθύντριά του, Κατρίν Βελισσάρη, και ο πρόεδρός του, Πέτρος Μάρκαρης, βρίσκονται από σήμερα στην Τιανζίν για τις τελευταίες λεπτομέρειες. Για τις ανάγκες της Εκθεσης και για την καλύτερη επικοινωνία με τους Κινέζους εκδότες, το ΕΚΕΒΙ ήδη εξέδωσε επτά τεύχη του περιοδικού Ithaca στα κινεζικά, παρουσιάζοντας ελληνικά βιβλία-προτάσεις για μετάφρασή τους στα κινεζικά, σε αντίστοιχες θεματολογικές ενότητες (αστυνομικό μυθιστόρημα, πεζογραφία, γαστρονομία, ποίηση, παιδικό βιβλίο, φωτογραφικά ιστορικά λευκώματα, αρχαία ελληνική ιστορία). Για τις δύο τελευταίες κατηγορίες, όπως και για το παιδικό βιβλίο, δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι Κινέζοι εκδότες. Ανάμεσα στα προτεινόμενα βιβλία είναι: «Αριστουργήματα αρχαίας ελληνικής γλυπτικής», «Αρχαία Στάδια», «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα», «Οι φωτογραφίες» του Μιχ. Ν. Κατσίγερα, «Ελληνική Μυθολογία», κ. ά. Παρόντες στην Τιανζίν θα είναι 11 Ελληνες εκδότες και οι συγγραφείς Θανάσης Βαλτινός, Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Ευγένιος Τριβιζάς, Αλέξης Ζήρας και η θεατρολόγος του ΑΠΘ Ελένη Παπάζογλου.
Τέλος, ο Αλέξης Ζήρας έχει ετοιμάσει ένα ειδικό κείμενο, που κι αυτό μεταφράστηκε στα κινεζικά, με τίτλο και θέμα «Το βλέμμα των Ελλήνων στην Κίνα» και μια ανθολόγηση από τις γραπτές εντυπώσεις Ελλήνων συγγραφέων που επισκέφτηκαν την Κίνα από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα (Νίκος Καζαντζάκης, Πέτρος Χάρης, Μενέλαος Λουντέμης, Μαρία Καραβία, Μανώλης Αναγνωστάκης, Κάτια Αντωνοπούλου, Γιώργος Βέης, κ. ά.). Κείμενα με παρατηρήσεις για τη μεγάλη, και άγνωστη τότε, χώρα.
Hμερομηνία : 28/8/08