Ανεκμετάλλευτος κι εγκαταλελειμμένος παραμένει εδώ και δεκαετίες ένας μοναδικός φυσικός πόρος για την Τριφυλία αλλά και ολόκληρη τη Μεσσηνία: οι ιαματικές πηγές του Βρωμονερίου στην περιοχή των Γαργαλιάνων.
Οι ευθύνες είναι διαχρονικές για τις δημοτικές αρχές μέχρι σήμερα, καθώς είναι ολοφάνερο ότι το θέμα δεν έχει αντιμετωπιστεί καθόλου όπως θα έπρεπε, με την ανάλογη προσοχή.
Οι συγκεκριμένες πηγές όχι μόνο δεν έχουν αξιοποιηθεί ούτε στο ελάχιστο, αλλά επιπλέον στα υπάρχοντα -πολυτελούς κατασκευής- κτήρια λουφάζουν σήμερα κουκουβάγιες κι αλεπούδες. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η περιοχή αντιμετωπίζει 3 σοβαρούς κινδύνους:..................................................
1) Βασικότερος όλων είναι να χάσουν οι πηγές τον ιαματικό τους χαρακτήρα, αφού δεν έχει προστατευτεί η υδατολεκάνη.
2) Από εκεί και πέρα υπάρχει κίνδυνος να παρέλθει και η τελευταία προθεσμία -που με την παράταση η οποία έχει δοθεί λήγει στο τέλος του χρόνου- και να μην καταγραφούν στο Μητρώο Ιαματικών Πηγών.
3) Τέλος, υπάρχει πιθανότητα οι πηγές και οι εγκαταστάσεις να περάσουν στην ιδιοκτησία του Δήμου Πειραιά, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης τους.
Ολα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που μια αξιοποίηση των πηγών εδώ και τόσα χρόνια θα μπορούσε να προσφέρει πάρα πολλά στην ευρύτερη περιοχή, σε επίπεδο οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης - όταν μάλιστα η αναζήτηση πόρων ήταν και παραμένει... ζητούμενο από κάθε δημοτική αρχή. Μάλιστα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τις εξαγγελίες περί αξιοποίησής τους, που είχαν ακουστεί και στην τελευταία προεκλογική περίοδο.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ
Οσον αφορά την προστασία των πηγών, εδώ και πολλά χρόνια δεν φαίνεται να έχει γίνει το παραμικρό. Ο ιαματικός τους χαρακτήρας όμως, χωρίς προστασία, δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος στο διηνεκές! Το 2006 είχε γίνει μια έρευνα από το ΙΓΜΕ στην περιοχή, που υποδείκνυε κάποιες βασικές αρχές οι οποίες θα έπρεπε να ακολουθηθούν. Εκτοτε βέβαια δεν έγινε κάτι προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρόβλημα των αντλήσεων που γίνονται στην ευρύτερη περιοχή υφίσταται ακόμα. Εν τω μεταξύ, το 2006 με το νόμο 3498 καθοριζόταν η διαδικασία -η οποία έπρεπε να έχει ήδη ξεκινήσει- για την αναγνώριση υφιστάμενων ιαματικών πηγών και καταχώρισή τους στο μητρώο. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 22 αναφέρεται: "Οσοι διοικούν ή διαχειρίζονται ή εκμεταλλεύονται ιαματικούς φυσικούς πόρους έχουν υποχρέωση εντός τριών ετών από την ισχύ του παρόντος νόμου να υποβάλουν αίτηση στον ΕΟΤ με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση του υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης περί αναγνώρισης του ιαματικού φυσικού πόρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του παρόντος νόμου". Ωστόσο, αν και αυτό το διάστημα δεν έγινε τίποτα, με το νόμο 4049 του 2012, παράγραφος 1 του άρθρου 39, δίνεται νέα παράταση μέχρι το τέλος του 2012, ενώ αναφέρεται ότι οι προθεσμίες μπορούν να παραταθούν μία φορά για άλλο ένα έτος, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού. Αυτό έγινε στις 31 Δεκεμβρίου του 2012, με απόφαση της υπουργού Ολγας Κεφαλογιάννη. Βαδίζουμε λοιπόν, όπως όλα δείχνουν, προς το τέλος και αυτής της παράτασης, οπότε από τον δήμο θα πρέπει επιτέλους να γίνουν οπωσδήποτε οι απαραίτητες ενέργειες και μελέτες, ώστε οι πηγές του Βρωμονερίου να αναγνωριστούν και να καταχωρηθούν στο Μητρώο Ιαματικών Πηγών. Ο ενέργειες αυτές απαιτούν την κατάθεση ενός φακέλου με πλήρεις μελέτες, οι οποίες -όπως αναφέρεται σε σχετική απόφαση άλλου δήμου που προχώρησε ήδη σε αυτή την διαδικασία- είναι: υδρογεωλογική, γεωλογική, μικροβιολογική, ραδιολογική, φυσικοχημική.
ΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ
Από εκεί και πέρα, αν δεν γίνει κατοχύρωση από τον δήμο, εφόσον ο ΕΟΤ το κρίνει απαραίτητο μπορεί να προχωρήσει από μόνος τους στην αξιοποίηση των ιαματικών πηγών - και δεν είναι λίγες οι φωνές που ακούγονται από την περιοχή, ότι σε μια τέτοια εποχή που η αναζήτηση πόρων από την Πολιτεία είναι το ζητούμενο, είναι πιθανόν να προχωρήσει η παραχώρησή τους στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) οπότε η περιοχή θα χάσει τη διαχείριση ενός φυσικού της πόρου. Ζήτημα όμως φαίνεται να υπάρχει και με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των πηγών: Μπορεί ο ΕΟΤ με προεδρικό διάταγμα το 1991 να τις παραχώρησε στο Δήμο Γαργαλιάνων, όμως τη δεκαετία του 1990 στο ιδιοκτησιακό εμφανίζεται εμπλοκή του Δήμου Πειραιά, αφού η όλη κατάσταση με τις απαλλοτριώσεις στην περιοχή δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη. Ολα αυτά φυσικά χρήζουν νομικής διερεύνησης από την πλευρά του Δήμου Τριφυλίας. Οι πληροφορίες μας λένε πάντως ότι η τοπογραφική του υπηρεσία του Δήμου Πειραιά βρέθηκε στην περιοχή και έκανε τοπογραφική αποτύπωση. Αν λοιπόν ο Δήμος Τριφυλίας δεν θέλει να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις και τετελεσμένα γεγονότα, χάνοντας μέσα από τα χέρια του έναν πολύτιμο φυσικό του πόρο, θα πρέπει κάποια στιγμή να κινητοποιηθεί.
Κώστας Μπούρας Eleftheriaonline.gr
2) Από εκεί και πέρα υπάρχει κίνδυνος να παρέλθει και η τελευταία προθεσμία -που με την παράταση η οποία έχει δοθεί λήγει στο τέλος του χρόνου- και να μην καταγραφούν στο Μητρώο Ιαματικών Πηγών.
3) Τέλος, υπάρχει πιθανότητα οι πηγές και οι εγκαταστάσεις να περάσουν στην ιδιοκτησία του Δήμου Πειραιά, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης τους.
Ολα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που μια αξιοποίηση των πηγών εδώ και τόσα χρόνια θα μπορούσε να προσφέρει πάρα πολλά στην ευρύτερη περιοχή, σε επίπεδο οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης - όταν μάλιστα η αναζήτηση πόρων ήταν και παραμένει... ζητούμενο από κάθε δημοτική αρχή. Μάλιστα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τις εξαγγελίες περί αξιοποίησής τους, που είχαν ακουστεί και στην τελευταία προεκλογική περίοδο.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ
Οσον αφορά την προστασία των πηγών, εδώ και πολλά χρόνια δεν φαίνεται να έχει γίνει το παραμικρό. Ο ιαματικός τους χαρακτήρας όμως, χωρίς προστασία, δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος στο διηνεκές! Το 2006 είχε γίνει μια έρευνα από το ΙΓΜΕ στην περιοχή, που υποδείκνυε κάποιες βασικές αρχές οι οποίες θα έπρεπε να ακολουθηθούν. Εκτοτε βέβαια δεν έγινε κάτι προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρόβλημα των αντλήσεων που γίνονται στην ευρύτερη περιοχή υφίσταται ακόμα. Εν τω μεταξύ, το 2006 με το νόμο 3498 καθοριζόταν η διαδικασία -η οποία έπρεπε να έχει ήδη ξεκινήσει- για την αναγνώριση υφιστάμενων ιαματικών πηγών και καταχώρισή τους στο μητρώο. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 22 αναφέρεται: "Οσοι διοικούν ή διαχειρίζονται ή εκμεταλλεύονται ιαματικούς φυσικούς πόρους έχουν υποχρέωση εντός τριών ετών από την ισχύ του παρόντος νόμου να υποβάλουν αίτηση στον ΕΟΤ με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση του υπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης περί αναγνώρισης του ιαματικού φυσικού πόρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του παρόντος νόμου". Ωστόσο, αν και αυτό το διάστημα δεν έγινε τίποτα, με το νόμο 4049 του 2012, παράγραφος 1 του άρθρου 39, δίνεται νέα παράταση μέχρι το τέλος του 2012, ενώ αναφέρεται ότι οι προθεσμίες μπορούν να παραταθούν μία φορά για άλλο ένα έτος, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού. Αυτό έγινε στις 31 Δεκεμβρίου του 2012, με απόφαση της υπουργού Ολγας Κεφαλογιάννη. Βαδίζουμε λοιπόν, όπως όλα δείχνουν, προς το τέλος και αυτής της παράτασης, οπότε από τον δήμο θα πρέπει επιτέλους να γίνουν οπωσδήποτε οι απαραίτητες ενέργειες και μελέτες, ώστε οι πηγές του Βρωμονερίου να αναγνωριστούν και να καταχωρηθούν στο Μητρώο Ιαματικών Πηγών. Ο ενέργειες αυτές απαιτούν την κατάθεση ενός φακέλου με πλήρεις μελέτες, οι οποίες -όπως αναφέρεται σε σχετική απόφαση άλλου δήμου που προχώρησε ήδη σε αυτή την διαδικασία- είναι: υδρογεωλογική, γεωλογική, μικροβιολογική, ραδιολογική, φυσικοχημική.
ΤΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ
Από εκεί και πέρα, αν δεν γίνει κατοχύρωση από τον δήμο, εφόσον ο ΕΟΤ το κρίνει απαραίτητο μπορεί να προχωρήσει από μόνος τους στην αξιοποίηση των ιαματικών πηγών - και δεν είναι λίγες οι φωνές που ακούγονται από την περιοχή, ότι σε μια τέτοια εποχή που η αναζήτηση πόρων από την Πολιτεία είναι το ζητούμενο, είναι πιθανόν να προχωρήσει η παραχώρησή τους στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) οπότε η περιοχή θα χάσει τη διαχείριση ενός φυσικού της πόρου. Ζήτημα όμως φαίνεται να υπάρχει και με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των πηγών: Μπορεί ο ΕΟΤ με προεδρικό διάταγμα το 1991 να τις παραχώρησε στο Δήμο Γαργαλιάνων, όμως τη δεκαετία του 1990 στο ιδιοκτησιακό εμφανίζεται εμπλοκή του Δήμου Πειραιά, αφού η όλη κατάσταση με τις απαλλοτριώσεις στην περιοχή δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη. Ολα αυτά φυσικά χρήζουν νομικής διερεύνησης από την πλευρά του Δήμου Τριφυλίας. Οι πληροφορίες μας λένε πάντως ότι η τοπογραφική του υπηρεσία του Δήμου Πειραιά βρέθηκε στην περιοχή και έκανε τοπογραφική αποτύπωση. Αν λοιπόν ο Δήμος Τριφυλίας δεν θέλει να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις και τετελεσμένα γεγονότα, χάνοντας μέσα από τα χέρια του έναν πολύτιμο φυσικό του πόρο, θα πρέπει κάποια στιγμή να κινητοποιηθεί.
Κώστας Μπούρας Eleftheriaonline.gr
