Έθιμα για το καλό του χρόνου!

Κάθε γωνιά της χώρας μας γιορτάζει διαφορετικά Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, προτάσσοντας τα δικά της ήθη κι έθιμα.

Ιδίως στην Περιφέρεια τα ήθη κι έθιμα τηρούνται πιστά από τους κατοίκους και μεταλαμπαδεύονται στις νέες γενιές.
Σταχυολογήσαμε μερικά από αυτά, τα πιο παράξενα και σας τα μεταφέρουμε αυτές τις γιορτινές μέρες.................................. Πελοπόννησος Το σπάσιμο του ροδιού προέρχεται από την Πελοπόννησο. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς η οικογένεια πηγαίνει στην Εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας - δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του - κι έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι, για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι. Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη, για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «Με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά». Τα παιδιά μαζεμένα γύρω γύρω κοιτάζουν οι ρώγες, αν είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.Κεντρική Ελλάδα Το τάισμα της βρύσης είναι από την Κεντρική Ελλάδα. Οι κοπέλες τα μεσάνυχτα ή προς τα χαράματα των Χριστουγέννων (αλλού την παραμονή της Πρωτοχρονιάς) πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση «για να κλέψουν το άκραντο νερό». Το λένε άκραντο, δηλαδή αμίλητο, γιατί δεν βγάζουν λέξη σ' όλη τη διαδρομή. Όταν φτάνουν εκεί, την «ταΐζουν» με διάφορες λιχουδιές: Βούτυρο, ψωμί, τυρί, σιτάρι ή κλαδί ελιάς και λένε: «Όπως τρέχει το νερό σ' βρυσούλα μ', έτσ' να τρέχ' και το βιό μ'». Έπειτα ρίχνουν στη στάμνα ένα βατόφυλλο και τρία χαλίκια, «κλέβουν νερό» και γυρίζουν στα σπίτια τους πάλι αμίλητες, μέχρι να πιουν όλοι από τ' άκραντο νερό. Με το ίδιο νερό ραντίζουν και τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού, ενώ σκορπούν στο σπίτι και τα τρία χαλίκια.Το φλουρί της βασιλόπιτας Και βέβαια το γνωστό φλουρί της βασιλόπιτας όπου σε όποιον τύχει θα πάει όλη η χρονιά θετικά (αν και εδώ οι απόψεις διίστανται με αρκετούς, που τους έχει τύχει το φλουρί και είχαν από τις χειρότερες χρονιές!). Επίσης τα τυχερά παιχνίδια (για… 31 λέμε), που ξεκινούν την παραμονή ώστε με την αλλαγή του χρόνου να είσαι κερδισμένος, ώστε όλη τη χρονιά να συμβεί το ίδιο (βέβαια κι εδώ υπάρχει παρηγοριά, αφού λένε ότι, όποιος χάνει στα χαρτιά, κερδίζει στην αγάπη)Τέλος, λένε ότι, αυτό που θα κάνεις την πρώτη μέρα του χρόνου, θα σε ακολουθεί για όλη τη χρονιά. Κρήτη Πολλά κι ενδιαφέροντα είναι τα έθιμα των Χριστουγέννων στο Ηράκλειο, αλλά και γενικότερα στην Κρήτη, τα περισσότερα των οποίων διατηρούνται και στις ημέρες μας. Παλαιότερα ήταν έθιμο να μεγαλώνει κάθε οικογένεια στο χωριό ένα γουρούνι, τον «χοίρο», όπως το έλεγαν. Ο χοίρος σφάζονταν την παραμονή των Χριστουγέννων κι ήταν το κύριο Χριστουγεννιάτικο έδεσμα. Το Χριστόψωμο Το φτιάχνουν οι γυναίκες με ιδιαίτερη φροντίδα και υπομονή. Το ζύμωμα είναι μια ιεροτελεστία. Χρησιμοποιούν ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι, ροδόνερο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλα. Πλάθουν το ζυμάρι και παίρνουν τη μισή ζύμη και φτιάχνουν μια κουλούρα. Με την υπόλοιπη φτιάχνουν σταυρό με λουρίδες από τη ζύμη. Στο κέντρο βάζουν ένα άσπαστο καρύδι. Στην υπόλοιπη επιφάνεια σχεδιάζουν σχήματα με το μαχαίρι ή με το πιρούνι, όπως λουλούδια, φύλλα, καρπούς, πουλάκια. Για το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι το Χριστόψωμο είναι ευλογημένο ψωμί. Το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα δίνοντας πολλές ευχές. Παλαιότερα στην Κρήτη τα ζώα είχαν μερίδα και στο Χριστόψωμο. Οι Κρητικοί το Χριστόψωμο το ανακάτευαν με τα πίτουρα και το έδιναν στα ζώα να το φάνε, για να ευλογηθούν κι αυτά. Γλυκίσματα Τα παραδοσιακά γλυκά των γιορτών είναι τα Χριστόψωμα, τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες, τα σαρίκια, οι λουκουμάδες, οι γλυκοκουλούρες και η βασιλόπιτα. Τα μελομακάρονα βουτιούνται σε μέλι και πασπαλίζονται με κοπανισμένο καρύδι, σησάμι και κανέλα. Οι κουραμπιέδες έχουν αγνό βούτυρο, ρακί, αμύγδαλα και ζάχαρη άχνη. Η ζάχαρη συμβολίζει τα χιονισμένα βουνά της εποχής. Τα σαρίκια είναι από φύλλο ζύμης, τηγανίζονται σε καυτό λάδι και πασπαλίζονται με κανέλα και σησάμι. Τα ξεροτήγανα είναι περίπου ίδια με τα σαρίκια, αλλά τυλίγονται στα δάκτυλα. Το ποδαρικό Πρόκειται για ένα έθιμο που διατηρείται χρόνια. Ο πρώτος άνθρωπος που θα πατήσει με το πόδι του (ποδαρικό) στο σπίτι μετά την είσοδο του νέου χρόνου, πρέπει να είναι τυχερός για να φέρει τύχη στο σπίτι και να πατήσει πρώτα με το δεξί του πόδι για να πάνε όλα δεξιά δηλαδή καλά. Επίσης την ημέρα της Πρωτοχρονιάς μεταφέρουν νερό από τη βρύση στο σπίτι και ο νοικοκύρης λέει: «Όπως τρέχει τούτο το νερό, έτσι να τρέχουν και τα καλά στο σπίτι μου». Ακόμη ο νοικοκύρης μεταφέρει μια πέτρα στο σπίτι λέγοντας: «Όπως είναι γερή τούτη η πέτρα, έτσι να είναι γερό και το σπίτι μου». Σε ορισμένα μέρη του Ηρακλείου την Πρωτοχρονιά συνηθίζεται η οικογένεια να πηγαίνει στην Εκκλησία. Μαζί παίρνουν μια εικόνα του σπιτιού, η οποία αφού λειτουργηθεί θα κάνει το ποδαρικό στο σπίτι. Η «καλή χέρα» Την Πρωτοχρονιά οι παππούδες και οι στενοί συγγενείς δίνουν στα παιδιά την «καλή χέρα», δηλαδή κάποιο χρηματικό ποσόν. Έθιμο που διατηρείται μέχρι και σήμερα. Η μπουγάτσα Στο Ηράκλειο υπάρχει και το έθιμο της μπουγάτσας, όπου οι κάτοικοι καταναλώνουν ανήμερα της Πρωτοχρονιάς μεγάλες ποσότητες μπουγάτσας, θέλοντας να είναι γλυκιά η πρώτη τους γεύση. Μάλιστα σε όλους τους δρόμους του Ηρακλείου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έχουν στηθεί υπαίθριοι πάγκοι για τη διανομή μπουγάτσας.